قالی‌های موجود در نقاشی‌ها، تفاوت‌هایی با قالي‌های موزه‌اي دارند زیرا آنها تصویری بازنمایی شده از دست‌بافته‌هایی هستند که از نقش كاربردي خود خارج شده و به عنوان يك متن هنري قابليت خوانش را در يك بستر گفتماني پيدا مي‌كنند. در نقشه قالی‌های مصور در نقاشی حاکمان و درباریان میانه قرن دوازدهم تا سیزدهم هجری قمری تحولی بارز مشهود است. به نظر می‌رسد که میان طراحی مبانی بصری به کار گرفته شده در نقوش قالیها و نیز برخی آثار هنرهای صناعی در دوره‌های نادری، زند و قاجار با خلقیات پادشاهان مذکور ارتباط مستقیمی وجود داشته است. تحقیق در باره این موضوع، ضمن آنکه مطالعه‌ای اجتماعی را از طریق تحلیل آثار هنری محقق می‌کند، از آنرو اهمیت دارد که به گسترش دانش تخصصی در حوزه های مغفول فرش نیز خواهد انجامید. به این ترتیب توجه به فقر منابع پژوهشی در این حوزه، به ویژه در ادوار افشاری و زندی، تحلیل بصری نقوش قالی‌های موجود در نقاشی‌ها می‌تواند بخشی از این نقصان را مرتفع سازد. به نظر می‌رسد ابعاد گوناگون اجتماعی و فرهنگی دوره‌های افشار، زند و قاجار، در بکارگیری مبانی تجسمی و طراحی نقوش، از طریق انتخاب طرح قالی‌های مرتبط با نگاره‌های سه پادشاه شاخص ادوار نامبرده، بازتاب یافته، از این‌رو پژوهش در این مقاله، به روش تطبیقی، توصیفی-تحلیلی و با استفاده از رویکرد بازتاب برای تحلیل داده‌ها انجام شده است. جامعه آماری، نقاشی‌هایی با موضوع پیکره‌نگاری از سه پادشاه از سه دوره‌ی تاریخی پیاپی افشار، زند و قاجار است که به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. مطالعه تطبیقی نقوش در پیکره‌نگاری سه پادشاه این نتیجه را به دست داد که ارتباط مستقیمی میان شخصیت و خلقیات شاهان و نوع چیدمان اجزای اثر، به ویژه نقوش قالی‌های نقاشی شده، وجود دارد.
کلید واژگان :نقش‌مایه، قالی، افشار، زند، قاجار، بازتاب.
ارزش ریالی : 300000 ریال
با پرداخت الکترونیک