مخاطرات ناشي از عدم تناسب ساختمان هاي عمومي شهرها با نياز جانبازان؛ مطالعه موردي: شهر زاهدان

اصولا در اغلب کشورها معلولین و جانبازان از حقوق شهروندی خود بمنظور بهره برداری از اغلب امکانات شهری تا حدود زیادی در مضیقه بوده و به دلیل نامناسب بودن ساختارکالبد و مدیریت شهر برای این کاربران، آنها از امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت¬های¬اجتماعی نیز محروم هستند. در حالیکه دسترسی معلولین به بناها، تجهیزات شهری، شبکه حمل و نقل، مراکز تفریحی، گردشگری و سایر ساختارهای فیزیکی متنوع¬شهری نه¬ تنها موجب می¬گردد تا از استعدادها و نیروهای آنان استفاده مفید به عمل آید، بلکه نوعی پیشگیری از وقوع معلولیت¬های جدید نیز به شمار می¬آید. هدف پژوهش¬حاضر سنجش¬چگونگی¬تناسب کالبدشهرزاهدان برای¬استفاده جانبازان ¬و معلولین و احیانا مخاطرات و نارسایی¬های ناشی از آن می¬باشد. بنا به فرضیه تحقیق ساختمانهای¬عمومی شهرهای¬ایران متناسب زندگی، کار و آمد و شد معلولان ¬و جانبازان نیستند. به¬منظور آزمون این فرضیه ضمن بررسی سابقه تلاش برای متناسب¬سازی شهرها برای نیازهای جانبازان¬ومعلولین در جهان و ایران، قواعد و استانداردهای شهری متناسب با معلولین و جانبازان کندوکاو و چهارچوب تئوریک بعنوان ابزاری برای سنجش و مقایسه فراهم شد. درگام بعدی وضعیت ساختمان¬های شهرزاهدان مورد بررسی میدانی قرار گرفت و با شاخص¬های علمی مقایسه و تحلیل گردید. در عین حال جهت تحلیل داده¬ها از تکنیک مجموع¬های وزنی برای ساختمان¬ها بهره گرفته شد. نتایج تحلیلی حاصل از این پژوهش نشان می-دهد که شهرزاهدان از حیث فیزیکی و مدیریتی متناسب با نیازهای معلولین نبوده و مخاطراتی را برای آنان در پی دارد. در عین¬حال این پژوهش¬حاوی رهنمود¬هائی برای برنامه¬ریزان و توسعه¬دهندگان ¬شهر ¬بوده که عملا دربرگیرنده راهبردهای بهبود معیارها و شاخص¬های¬فیزیکی، تدقیق قوانین¬ومقررات و تدابیر مدیریتی جهت متناسب¬سازی فضاها برای جانبازان و معلولین می¬باشد. گرچه این تحقیق برروی شهرزاهدان تمرکز نموده، اما مدل و روند سنجش و مقایسه آن به عنوان ابزاری نسبتا کارآمد برای متناسب سازی ساختمانها در هر شهر دیگر ایران یا کشورهای مشابه قابل استفاده خواهد بود.

متناسب¬سازی ساختمان¬های عمومی، روش مجموع¬های وزنی، معلولان و جانبازن، شهرزاهدان.