هنجارگریزی در اشعار طاهره صفّارزاده

مطابق نظریه ی صورت گرایان، شاعر با درهم شکستن ساختار عادی زبان، «آشنایی زدایی» می کند. آشنایی زدایی به دو شکل هنجارگریزی و قاعده افزایی نمودار می شود. هنجارگریزی، انحراف از قواعد حاکم بر زبان هنجار است. به زبان ساده تر، شاعران با گریز از قواعدی که در زبان خودکار به کار می روند، شعر خود را پدید می آورند. طاهره صفّارزاده یکی از شاعرانی است که در اشعارش به صورت گسترده، دست به هنجارگریزی زده است. نگارندگان در این پژوهش، در پی پاسخ به این سؤال بوده اند که صفّارزاده در سروده های خود چگونه و در چه حوزه-هایی به هنجارگریزی دست یازیده است. نتایج به دست آمده، نشانگر این است که وی در اشعارش از انواع مختلف هنجارگریزی بهره برده است. امّا این بهره گیری به صورت یکسان نیست؛ یکی از هنجارگریزی هایی که در اشعار صفّارزاده بسامد زیادی دارد، هنجارگریزی معنایی است که به شکل های گوناگون و حتّی ابداعی در شعر وی راه پیدا کرده است. هنجارگریزی نوشتاری نیز در اشعار وی دیده می شود. در این حوزه با سرودن شعرهای تجسّمی - دیداری از پیشگامان این نوع شعر محسوب می شود. هنجارگریزی زمانی نیز در اشعارش بسامد بالایی دارد که شاعر هم در حوزه ی نحو و هم در حوزه ی واژگان از آن بهره گرفته است. هم چنین علاوه بر این، او در حوزه های واژگانی، نحوی، سبکی و آوایی نیز به هنجارگریزی دست یازیده است.

آشنایی زدایی، برجسته سازی، هنجارگریزی، طاهره صفّارزاده