ارزیابی چندسطحی کارایی در صنعت بانکداری (رویکرد SBM شبکه ای)

مدل‌های معمول تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در ارزیابی عملکرد، بر اساس تفکر جعبۀ سياه عمل می‎کنند؛ به‎‌گونه‌اي که در این جعبه‌ها (واحدهای تصمیم‌گیری) ورودي‌ها به خروجي‌ها تبدیل مي‌شوند. از ضعف‎های این مدل‌ها می‎توان به نادیده‎گرفتن ساختار داخلی، محصولات میانجی یا فعالیت‌های ارتباطی اشاره کرد؛ همچنین فرایند تبدیل واقعی، عموماً به‎صورت واضح مدل‌سازی نمی‌شود. با توجه به ساختار چندمرحله¬ای صنعت بانکداری، در این پژوهش پس از اشاره به رویکردهای جعبۀ سیاه (ادغام) و تفکیک، ضرورت در نظر گرفتن فرایندهای داخلی یک واحد تصمیم‌گیری (DMU) مطرح‎ می‎شود و در ادامه، ضمن معرفی نوعی مدل تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای مبتنی بر متغیرهای کمکی، این مدل در ارزیابی عملکرد صنعت بانکداری استفاده می‎شود. مزیت عمدۀ سنجه‌های مبتنی بر متغیرهای کمکی، توانایی آن¬ها در ارائۀ معیارهای مناسب‌تر کارایی، به‎ویژه برای واحدهای کارای ضعیف است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، در ساختارهایی که آثار شبکه‌ای و ارتباطی بین بخش‌ها وجود دارد، استفاده از رویکردهای جعبۀ سیاه و تفکیک، ارزیابی واقعی و دقیقی از عملکرد ارائه نمی‌دهند و باید از مدل‌های شبکه‌ای مناسب استفاده شود.

تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای (NDEA)، جعبۀ سیاه، رویکرد تفکیک، سنجۀ مبتنی بر متغیرهای کمکی (SBM)، صنعت بانکداری.