شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان رعایت اخلاق حرفه ای در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان آذربایجانشرقی

رهبری اخلاقی و نقش کلیدی آن در شکل دادن به هنجارهای اخلاقی و فرهنگ سازمان از مباحث حایز اهمیت است. اخلاق حرفه‏ای مدیران و مؤلفه‏های آن همواره در منابع اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است. آیات فراوانی در قرآن کریم به اصول اخلاقی اشاره نموده‏اند که مبنای اخلاق حرفه‏ای مدیران می‏باشند. نامه امام علی (ع) به مالک اشتر فرماندار مصر، از بارزترین مصادیق مؤلفه‏های اخلاق حرفه‏ای مدیران و کارگزاران حکومتی در منابع اسلامی می‏باشد که در آن ویژگی‏های اساسی یک مدیر و کارگزار حکومتی بیان گردیده است. همچنین احادیث فراوانی از ائمه معصومین (ع) در مورد اخلاق بیان گردیده که با رعایت آنها بسیاری از مشکلات موجود در زمینه اخلاق حرفه‏ای کارکنان و مدیران در سازمان‏ها مرتفع می‏گردد. از آن جایی که محیط¬های آموزشی و علی¬الخصوص مؤسسات آموزش عالی، وظیفه¬ای خطیر در جهت تربیت افراد و رشد و توسعه¬ی جامعه ایفا می¬کنند، ضرورت رعایت اخلاق حرفه¬ای هیئت علمی دانشگاه¬ها بخاطر تأثیرگذاری شگرف بر روی دانشجویان که اداره امور کشور را در ابعاد مختلف به دست خواهند گرفت مضاعف است. هدف تحقيق حاضر شناسایی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان رعایت اخلاق حرفه¬ای در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان¬شرقی مي باشد. برای این منظور با بررسی متون و منابع اسلامی به ویژه آیات قرآنی و نهج‌البلاغه مؤلفه¬های اخلاق‌ حرفه‌ای 30 گانه استخراج گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر تمامی دانشجویان واحدها و مراکز دانشگاه پیام نور استان آذربایجان¬شرقی می¬باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان استفاده 384 نفر بر آورد گردیده است. ابزار جمع¬آوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه و پرسش-نامه¬ی محقق¬ساخته¬ای است که پس از سنجش روايي و پايايي آن در اختيار نمونه آماري قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات جمع¬آوری شده از روش¬های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد. بدین ترتیب که برای طبقه¬بندی، تلخیص و تفسیر داده¬ها از روش آمار توصیفی و برای آزمون سؤال¬های تحقیق از روش آماری استنباطی (آزمون t تک نمونه و مستقل و برای رتبه¬بندی شاخص¬ها از آزمون فریدمن و برای شناسایی عوامل اجتماعی از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده شد. نتایج حاصل بیانگر این است که از دیدگاه دانشجویان؛ میانگین هر یک از مؤلفه¬های اخلاق حرفه¬ای در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان¬شرقی بالاتر از حد متوسط است. از بین مؤلفه¬های 30¬گانه اخلاق حرفه¬ای، به ترتیب «خدامحوری اساتید» و «پرهیز از داشتن هرگونه روابط شخصی نزدیک با دانشجویان» بیشترین و کمترین امتیاز را در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه¬ پیام¬نور استان آذربایجان¬شرقی کسب کرده¬اند. هفت عامل اجتماعی مرتبط با اخلاق حرفه¬ای شناسایی شده شامل؛ عامل «فردی و شخصیتی»، «فرهنگی و سیاسی»، «مذهبی و اعتقادی»، «مثبت¬گرایی و مسئولیت-پذیری»، «قانونی و حقوقی»، «برتری¬جویی و رقابت¬طلبی» و «بردباری و تحمل» می¬باشد.