چکیده :

جهان ملك خاتون، دختر جلال الدين مسعود شاه، متخلص به جهان از شاعران نيمه دوم قرن هشتم هجري در شيراز بود. اشعار وي بالغ بر15937 بیت شامل: قصيده، ترجيع بند، قطعات، غزلهاي متعدّد و رباعيات است. غزل های «جهان» از نظر ساختمان بيرونی و نه از نظر درونماية فلسفی، متأثّراز غزل های حافظ و از نظر زبانی ساده و به دور از تصنّع است؛ ولی آرايه هايی؛ چون : تشبیهات تفضیل ،استعاره مصرحه، کنایه از فعل و ايهام در میان آنها قابل توجّه است. بسامد کلماتی چون : زلف، ، سروناز و شاه و گدا در میان اشعار وی زیاد است. از جهت درونمايه، مهم ترين ويژگی شعر جهان ملک خاتون زنانه بودن آن است. جهان ملک بی هيچ پرده پوشی آنچه را که احساس حکم میکند، سرشار از شور و شيدايی به رشتة کلام در می آورد.همچنین تضادّ عقل و عشق، باور به تقدیر، عشق عهد الست و شکوائیه از جمله نکات برجستة دیوان اوست. نگارنده در اين مقاله سعی دارد تا غزل های جهان ملک خاتون را از نظر سبک شناسی زبانی،ادبی و فکری تحلیل کند.

کلید واژگان :

جهان ملک خاتون، شعر فارسی سدة هشتم، سبک عراقی، زنان شاعر، سبک شناسی.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک