در این مطالعه با بهره¬گیری از تجربیات کشاورزان حوزه آبخیز شاهرود، عوامل موثر بر مشارکت آ¬ن¬ها در بکارگیری عملیات حفاظت آب و خاک بررسی شد. برای این منظور، از مدل لاجیت چندگزینه¬ای (MNL) استفاده شد. داده¬های موردنیاز با تکمیل پرسشنامه¬ از 138 کشاورز جمع¬آوری شد. برای انتخاب کشاورزان نمونه از روش نمونه¬گیری طبقه¬ای تصادفی و فرمول کوکران استفاده شد. نتایج نشان داد که تنها 7/42 درصد از کشاورزان حوزه آبخیز شاهرود در حدمتوسط عملیات حفاظتی را بکار می‌گیرند. نتایج الگوی رگرسیونی لاجیت نشان داد که متغیرهای تحصیلات، شیب اراضی، آگاهی از عملیات حفاظتی، درآمد ناخالص سالانه، دریافت کمک¬های بلاعوض و شرکت در کلاس¬های ترویجی اثرات مثبت و معنی¬دار و متغیرهای سن و اشتغال در بخش غیرکشاورزی اثرات منفی و معنی¬داری بر احتمال مشارکت کشاورزان در بکارگیری اقدامات حفاظت آب و خاک دارند. مدل لاجیت چندگزینه¬ای در سطح اطمینان بالایی با آماره‌های آزمون نسبت درستنمایی 57/30 برای اقدامات مکانیکی، 68/19 برای اقدامات غیرمکانیکی و 32/24 برای اقدامات مدیریتی معنی‌دار شد. بیشترین ارزش احتمال معادل 065/0 و برای عملیات غیرمکانیکی به¬دست آمد.
کلید واژگان :
حفاظت آب و خاک، حوزه آبخیز شاهرود، مدل لاجیت چندگزینه¬ای، میزان مشارکت کشاورزان، آزمون نسبت درستنمایی
