چکیده :

استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بومشناختی کشاورزي میباشد. ارزیابی توان اراضی جهت کشت محصولات مختلف اولین اولویت راهبردي جهت افزایش تولید و بهینهسازي مصرف منابع است. تحقیق حاضر به منظور شناخت عوامل و عناصر اقلیمی، توپوگرافی و شوري مؤثر بر کشت گندم دیم در حوزه قرهسو استان گلستان و پهنهبندي نواحی مستعد کشت این محصول با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. براي این کار ابتدا نیازهاي بومشناختی گندم دیم با استفاده از منابع علمی موجود تعیین و درجهبندي گردید. سپس نقشههاي موضوعی مورد نیاز تهیه و طبقهبندي شدند. متغیرهاي محیطی مورد مطالعه شامل دماي کمینه، دماي متوسط، دماي بیشینه، بارش، شیب، جهت شیب، ارتفاع و هدایت الکتریکی (EC) بودند. از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی براي تعیین وزن معیارها استفاده شد. در نهایت با تلفیق و همپوشانی این نقشهها در محیط GISنقشه پهنهبندي گندم دیم استخراج گردید. نتایج حاصل از پهنهبندي نشان داد که گندم در 4 پهنه (خیلی مناسب، نسبتا مناسب، ضعیف و نامناسب) از نظر تناسب اراضی قرار میگیرند. حدود 5170 هکتار (6 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قرهسو و 3 درصد از مساحت کل اراضی حوزه داراي تناسب بالایی جهت کشت گندم دیم بودند. بارش مناسب، شیبهاي کمتر و رو به جنوب و همچنین هدایت الکتریکی در حد مطلوب از ویژگیهاي این مناطق است. همچنین نتایج نشان دادند که حدود 909 هکتار (معادل 1/5 درصد) از اراضی زراعی حوزه قرهسو که زیر کشت گندم دیم بودند، پتانسیل کشت این محصول را نداشتند.

کلید واژگان :

تناسب اراضي، حوزه قره سو، سامانه اطلاعات جغرافيايي، فرآيند تحليل سلسله مراتبي



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک