چکیده :

عدم تعادل و توازن در نظام سکونتگاه¬ها از مهمترين چالش¬هاي توسعة شهرنشيني و نظام شهري در ايران است. با توجه به اينكه عدم تعادل در توزیع جمعيت زمينه¬ساز نابرابري در ساير بخش¬ها نظير فعاليت¬هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي مي¬گردد، لذا تلاش در جهت ساماندهی این وضعیت مستلزم مطالعۀ وضع موجود و بررسی روند طی شده در این رابطه می¬باشد. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نحوه توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان و تحولات آن در پنجاه و پنج سال گذشته (90 – 1335) است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از شاخص موران و تکنیک¬ها و شاخص¬های نخست شهری، تمرکز و تعادل مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه¬ی آماری مورد مطالعه، شامل شهرهای استان¬های آذربایجان¬غربی، آذربایجان¬شرقی و اردبیل (124 شهر) می¬باشد نتایج حاصل از شاخص موران، توزیع تصادفی مراکز شهری و جمعیت شهری را در منطقه آذربایجان نشان می¬دهد. همچنین نتایج پژوهش بیانگر این است که همواره تعادل در منطقه رو به افزایش بوده و فاصله شهرهای بزرگ با شهرهای میانی و کوچک در طول زمان، در کل سیستم شهری کاهش یافته است. علاوه بر این، حرکت به سمت توزیع مطلوب جمعیت شهری در منطقه و بازگشت به شرایط تعادل در سلسله مراتب نظام سکونتگاهی شهرهای منطقه آذربایجان مشاهده می¬شود.

کلید واژگان :

نظام شهری، توزیع فضایی، نخست شهری، تمرکز شهری، منطقه آذربایجان



ارزش ریالی : 350000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک