اثر کاربرد تلفیقی کودهای دامی و شیمیایی بر اسانس و برخی ویژگی¬های فیزیولوژیک بادرشبو در شرایط تنش کمبود آب

مدیریت مصرف انواع کودهای دامی و شیمیایی و بقایای آن¬ها در خاک از لحاظ تأثیرات زیست محیطی و عملکرد گیاهان به¬ویژه در مناطق خشک و نیمه¬خشک ایران حائز اهمیت است. این آزمايش به¬صورت کرت¬های خرد¬شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری شامل 100 (شاهد)، 75 و 50% نیاز آبی به¬عنوان فاکتور اصلی و شش سطح مصرف کود شامل 1) عدم مصرف کود (شاهد) 2) 25% کود اوره + 75% دامی 3) 50% کود اوره + 50% دامی 4) 75% کود اوره + 25% دامی 5) 100% کود اوره و 6) 100% دامی به¬عنوان فاکتور فرعی، با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1393 انجام شد. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری 50% باعث کاهش غلظت کلروفیل¬های a، b و کل، عملکرد اسانس سرشاخه گلدار، برگ و ساقه گردید؛ در حالی¬که غلظت کاروتنوئیدها و پرولین را نسبت به شاهد به¬ترتیب 83 و 5/13 درصد افزایش داد. تیمارهای کودی 25% کود اوره + 75% دامی، 50% کود اوره + 50% دامی، 75% کود اوره + 25% دامی، 100% کود اوره و 100% دامی غلظت کاروتنوئیدها را نسبت به شاهد به¬طور معناداری افزایش دادند به¬طوری¬که بیشترین غلظت کاروتنوئیدها با میانگین 35/1 میلی¬گرم در گرم در تیمار 25% کود اوره + 75% دامی به¬دست آمد. همبستگی مثبت و معناداری نیز بین کلروفیل a، b، کل، درصد اسانس، عملکرد اسانس برگ و عملکرد اسانس سرشاخه گلدار مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس ساقه، برگ و سرشاخه گلدار به¬ترتیب با میانگین 9/219، 2/103 و 7/92 گرم در مترمربع با کاربرد 50% کود اوره به¬همراه 50% کود دامی و آبیاری کامل به-دست آمد. بنابراین، برای دستیابی به حداکثر عملکرد اسانس بادرشبو در شرایط آب و هوایی شهرکرد، کاربرد 50% کود اوره به¬همراه 50% کود دامی و آبیاری کامل توصیه می¬گردد.

اسانس، بادرشبو، تنش کمبود آب، كاروتنوئيدها، مديريت تغذیه گیاه