چکیده :

مقالۀ حاضر به بررسی، نقد و تحلیل متون درسی ادبیات فارسی با محتوای الهیات اسلامی پرداخته¬است. ابتدا ماهیت الهیات و ادبیات را تبیین کرده¬ایم و عنصر فرمالیستی «ادبیت» را به عنوان شاخصی برای تشخیص و تمییز متون ادبی و غیر ادبی مشخص کرده¬ایم. سپس درس¬هایی را که در کتاب درسی فارسی پایۀ نهم دورۀ اول متوسطه محتوایی الهیاتی دارند، بررسی و تحلیل کرده¬ایم. این بررسی نشان می¬دهد که حضور الهیات اسلامی در کتاب¬های درسی ادبیات فارسی، بر اساس اسناد فرادستی و رویکرد عام برنامۀ درسی در جمهوری اسلامی ایران، پررنگ است و دو فصل کامل و سه درس از کتاب درسی فارسی پایۀ نهم، یعنی بیش از 8 درس از مجموع 17 درس کتاب و بیش از 50 درصد از مجموع محتوای کتاب درسی فارسی پایۀ نهم را دربرمی¬گیرد. نتیجۀ این تحقیق نشان می¬دهد که حضور پرتعداد درس¬هایی با محتوای الهیات اسلامی در کتاب درسیِ فارسی، با هر قصد و نیتی که صورت گرفته باشد، ادبیات فارسی را از ماهیت و کارکرد اصلی خودش که تأثیر عاطفی و احساسی بر مخاطبان، تلطیف عواطف انسانی، ایجاد التذاذ ادبی و هنری در مخاطبان، و پرورش تخیل خلاق است، باز می¬دارد. درست است که کشور ما، جمهوری اسلامی و مظهر حاکمیت ارزش¬های الهی و الهیات اسلامی است، اما این طرز پررنگ¬کردن الهیات در کتاب درسی ادبیات فارسی، بر اساس رویکرد خاص برنامۀ درسی که مورد توجه ما در این مقاله بوده¬است، با ماهیت و هدف¬های آموزشی و پرورشی هر دو مقولۀ درسی منافات دارد.

کلید واژگان :

الهیات، ادبیات فارسی، کتابهای درسی، بررسی انتقادی



ارزش ریالی : 350000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک