گشتاری در اخلاق و سیاست بخش اسطوره ای و حماسی آثار فردوسی و هومر

چکیده این تحقیق علمی پژوهشی با شیوه فیش برداری از آثار مکتوب جهانی( شاهنامه و ایلیاد و ادیسه)، نشان می دهد، ادبیات تطبیقی راهبردی برای شناخت رویکردهای فکری و تاثیرگذار اخلاقی و سیاسی جامعه است. ﻫﺮ جامعه دارای ﺣﻤﺎﺳﻪ در حماسه خود ﺗﺼﻮﯾﺮ روﺷﻦ روزﮔﺎر ﺑﻪ وﺟـﻮد آﻣـﺪن ﺧـﻮد را اراﺋـﻪ می دﻫـﺪ ﮐـﻪ در ﺻﻮرت اﻧﻄﺒـﺎق ﺑـﺎ ﻧﯿﺎزﻫـﺎ و ﺷـﺮاﯾﻂ اﻧﺴـﺎن دوره ﻫـﺎي ﺑﻌـﺪ ﭘﺎﯾـﺪار می ﻣﺎﻧـﺪ و ﺑـﻪ وسیله ﻣـﺮدم روزﮔﺎران ﺑﻌﺪ پاس داشته ﻣﯽﺷﻮد. باشندگی گفتار ﺷـﺎﻫﻨﺎﻣﻪ در ﻧﻮﺳـﺎن ﻫـﺎي ﺗـﺎرﯾﺨﯽ و ﺑﺤـﺮان ﻫـﺎي ﺳﯿﺎﺳـﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﻣﻌـﻪ اﯾـﺮان ﺑﯿـﺎنگـﺮ این دستاورد اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ ﻇﺮﻓﯿﺖ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ روﺣﯿﺎت ﺟﻤﻌﯽ و آرﻣﺎنﻫﺎي اﻧﺴﺎن اﯾﺮاﻧﯽ در ﻃﻮل روزﮔﺎر ﻣﻤﺘﺪ و ﻣﺴﺘﻤﺮ را دارا است. تأثیر ایلیاد و ادیسه در هنر و ادبیات یونان مانند تاثیر شاهنامه در زبان و فرهنگ و ادب فارسی در طی دوران های متوالی بوده است. در شیوه کار هومر، می آموزد که، سرنوشت هر اقدام، حادثه و وقوع را تعیین نمی کند اما، نتیجه زندگی را تعیین می کند. هومر نگاه زمان خود را درباره اجتماع، سیاست و اخلاق دارد، چون حماسه سرایی می کند، از پهلوانان سخن می گوید، کمتر از مردم عادی صحبت می کند. اغلب فضایل هومری شجاعت و دلاوری و پهلوانی است و از دخالت مردم عادی در سیاست کمتر خبری است. فضایل چه خوب و چه بد مختص خدایان و الهه هاست. در مواردی جزئی مردم سکوت را در ایلیاد می شکنند یعنی رابطه میان عدالت و شکوفایی فردی جایی ندارد، مگر این که پهلوان و مبارز جنگی باشد. نتیجه این که، آدﻣـﯽ ﭘـﺲ از ﺧﻮاﻧـﺪن ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ نیز در می یابد این ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ باستانی که از ﻧﺒﻮغ ﺗﺒﺎر ﺧـﻮد، بار دارد، اینک متعلق به ایران نیست، بلکه به تمام ملت های جهان تعلق دارد، همان سان که ایلیاد و ادیسه جهانی است.

اخلاق، سیاست، اسطوره، حماسه، شاهنامه، ایلیاد و ادیسه