تحليل دره نادره برپايه رويكرد تحليل گفتماني فركلاف

یکی از شیوه‌های نوین تحلیل متن، تحلیل گفتمان انتقادی است. در این شیوه برای استخراج مناسبات قدرت و ایدئولوژی از لایه‌های زیرین متن، افزون بر توجّه به ویژگی‌های آوایی، زبانی و ادبی متن، به عوامل بیرون از متن، یعنی بافت موقعيّتي، فرهنگي و اجتماعي نیز توجّه می‌شود. نوشتار حاضر با هدف یافتن راهبردهای کلامی مطرح در رویکرد فرکلاف در درّۀ نادره، تبیین نقش این راهبردها یا الگوهای گفتمانی در شکل‌گیری سبک خاصّ متن و یافتن گفتمان حاکم بر کتاب برپایة ویژگی‌های تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده‌است. این پژوهش به روش تحلیل محتوا و با شیوۀ تلفیقی(هم کمّی و هم کیفی) صورت گرفته‌است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر متن کامل کتاب درّۀ نادره است. نمونه‌گیری به روش تصادفی سامانمند، انتخاب و حجم نمونه بر پایۀ فرمول کوکران محاسبه شده‌است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که می‌توان در لایه‌های زیرین درّۀ نادره به مناسبات قدرت دست یافت. بررسی درّۀ نادره از منظر واژگان، دستور و انسجام نشان داد که وبژگی‌های مدّ نظر رویکرد فرکلاف، در چارچوب ارزش‌های گوناگون صوری در این متن وجود دارد. در سطح تفسیر و تببین نیز نمودهای بافت موقعیّتی و مناسبات قدرت و ایدئولوژی در متن درّۀ نادره کاملاً هویداست.

دورۀ افشاریه، تحلیل گفتمان انتقادی، درّۀ نادره، استرآبادی، فرکلاف.