چکیده :

آبخيزداري از ديدگاه جغرافيدانان به مديريت كليه منابع موجود در يك حوضه آبريز اطلاق مي شود كه براي استفاده بهينه آن استفاده مي شود. وقتي بحث مديريت مطرح مي شود منظور استعدادهاي بالقوه و بالفعل است وبرنامه هايي كه مورد نياز براي بهره برداري مطلوب و مستمر، پايه و اساس نوع مديريت و اجراي برنامه هاي تيمارداري را تشكيل مي دهد. مکانهای روستایی در ارتباط مستقیم با منابع طبیعی وبهره برداری ازحوضه های آبریز قرار داشته و تحولات این منابع اثرات کاملا مشخصی در زندگی اجتماعی و اقتصادی روستائیان دارد . عوامل موثر در اجرای طرحهای آبخیزداری در حوزه بند قراء شامل: تخریب شدید مراتع وکاهش بازدهی آن ، سیلهای مخرب و ویرانگر، افت سطح آبهای زیرزمینی و سفره های آبی ،کاهش دبی آب چشمه ها و قنوات و خشک شدن آنها ، کاهش درآمد و مهاجرت فصلی و دائمی، عنوان شده است. مطالعه اثربخشی پروژه های انجام شده و ارزیابی عملیات آبخیزداری بر تحولات اجتماعی- اقتصادی از اهداف این مقاله مي باشد . انجام اقدامات حفاظت آب وخاک و آبخیزداری در راستای حذف و یا تقلیل خسارات ناشی از استفاده ناشایست انسان از محیط طبیعی از جمله مواردی است که بعضاً از سالهای پیش آغاز گردیده و اکنون نیز ادامه دارد . لکن ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری در راستای دستیابی به اهداف طرح های مربوطه تاکنون بطور علمی و منطقی در ایران کمتر مد نظر بوده است . از این رو در مقاله حاضر به بررسی تاثیرات عملیات آبخیزداری در حوضه آبریز بند قراء کاشمر مي پردازيم . اقدامات آبخیزداری در حوضه آبریز بندقراء باعث کنترل سیلاب ،تغذیه آبهای زیرزمینی،کاهش گل آلودگی آبها و در نهایت باعث افزایش میزان محصولات کشاورزی در منطقه شده است .( همان منبع) در حوضه مورد مطالعه عملیات آبخیزداری شامل عملیات مکانیکی(ساختمانی) ، بيومكانيكي و بیولوژیکی بوده است . عملیات آبخیزداری از نوع مکانیکی و بیومکانیکی موفقیت آمیز بوده است ولی عملیات بیولوژیکی به دلیل خشکسالی و کمبود بارندگی و عدم تکمیل اجرای عملیات بیولوژیکی و نيز چراي بي رويه دام با عدم موفقیت همراه بوده است .

کلید واژگان :

حوضه آبریز بند قراء ، کاشمر، رودخانه شش تراز ، عملیات بیولوژیکی ، عملیات بیو مکانیکی ، عملیات مکانیکی



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک