چکیده :

اسكان غير‌رسمي، پديده‌اي است نابهنجار، که نسبت به بافت متداول شهر مشاهده مي‌شود. این پدیده، تجلي فقدان برآورده‌ شدن نياز مسكن و سرپناه اقشـار كم‌درآمدي است كه در فضاي رسـمي و برنامه‌ريزي شده شهر جايي ندارند و در فرار از محـدوديت‌هاي قانوني خـارج از توان خود، به برپايي سكونت‌گاههاي نابـسامان در حاشـيه‌شهر، به اميد آن‌كه به فرصت‌هاي شغلي با درآمد مستمر شهري دسترسي پيدا نمايند، مي‌پردازند و شامل افراد و خانوارهايـي مي‌شود كه در محدوده‌ی فيزيكي و اقتصادي شهر زندگي مي‌كنند ولي هنوز جذب نظام شهري نشده و از بسياري جهات با بافت اصلي شهر تفاوت دارند. به عبارتی از نظر اشتغال، سكونت، بهداشت، خدمات عمومي و تسهيلات زير‌بنايي شهري در شرايطي نامطلوب به سر مي‌برند. ناحيه شيرآباد زاهدان نمونه‌ی‌ كاملي از اين نوع سكونت‌گاههاست. تحليل داده‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه در به وجود آوردن پديده‌ی اسکان غیر‌رسمی در شيرآباد، عواملي از‌جمله مهاجرپذيري بالاي شهر زاهدان و اسكان تعداد زيادي از مهاجران تهيدست دراین ناحیه که عمدتاً ناشی از اقتصاد سیاسی فضاست مؤثر می‌باشد. به علاوه این پديده به نوبه خود، پيامدهاي كالبدي و اجتماعي - اقتصادي بسيار نا‌مطلوبي را در ناحيه شيرآباد ايجاد كرده است. بدين ترتيب كه 89 درصد ساكنان شيرآباد را مهاجران تشكيل مي‌دهند و تقريباً تمامي آن‌ها افراد و خانوارهاي فقير روستايي هستند. نرخ بالاي زاد‌ و ولد، بالا بودن بعد خانوار، جواني‌جمعيت، بي‌سوادي و كم‌سوادي، بيكاري، درآمد‌ناچيز، پرداختن به انواع مشاغـل انـگلي و كـاذب از يك طرف و وضـعيت اسفبار محيط فيـزيكي مانند مسـكن نامناسب، فقدان بهداشت، فقدان تأسيسات و تجهيزات زير‌بنايي و خدمات شهري، از سويي ديگر آلودگی چشم‌انداز از یک ناحیه‌ی شهری (شیرآباد) را به نمایش می‌گذارند.

کلید واژگان :

اسکان غیر رسمی، شیرآباد، پیامدها، توانمند سازی



ارزش ریالی : 300000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک