بررسی تاثیر پیش تیمار بذر توسط سالیسیلیک اسید در شرایط تنش خشکی بر جوانه-زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)

تنش های محیطی مهمترین عوامل کاهش دهنده ی عملکرد محصولات کشاورزی در سطح جهان هستند. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاورزی تاثیر منفی بیشتری دارند. تنش در گیاهان دارویی باعث افزایش متابولیت های ثانویه می¬شود این افزایش مفید است اما تنش اگر از یک حدی بالاتر رود باعث خسارت و کاهش متابولیت های ثانویه در گیاهان دارویی می شود اما ما می توانیم با اضافه کردن موادی به گیاهان دارویی مثل سالیسیلیک اسید، باعث افزایش مقاومت گیاهان دارویی در برابر تنش های بالا گردیده و باعث حفظ متابولیت¬های ثانویه شود. سالسیلیک اسید یا ارتو هیدروکسی بنزوئیک اسیید (SA) نقش اساسی در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی مختلف مثل رشد، نمو گیاه، جذب یون، فتوسنتز و جوانه زنی ایفا می کند. تحقیقات نشان داده است که سالسیلیک اسید سبب ایجاد مقاومت در گیاهان نسبت به تنش های محیطی (گرما، سرما، خشکی و شوری) می شود. به منظور بررسی پیش تیمار بذر گیاه بادرنجبویه توسط سالسیلیک اسید در شرایط تنش خشکی، بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه آن، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل اسیدسالسیلیک در 3 سطح (0، 1/0، 5/0 میلی مولار) و خشکی در 4 سطح (0، 1-، 3-، 5- بار) بود. اثرات ساده و متقابل کلیه ی فاکتورها بر روی صفات درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و بنیه ی بذر معنی دار بود. از بین سطوح سالسیلیک اسید، پیش تیمار با غلظت 1/0 میلی مولار بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و بنیه ی بذر را دارا بود. در زمان عدم شوری پیش تیمار با سالسیلیک اسید منجر به افزایش معنی داری در صفات مورد بررسی در مقایسه با عدم پیش تیمار نشد، ولی با اعمال تنش خشکی پیش تیمار باعث افزایش معنی دار تمامی صفات مورد بررسی شد. در مجموع نتایج حاصل نشان داد که پیش تیمار بذر توسط اسید سالسیلیک در مناطق مستعد تنش خشکی می¬تواند باعث مقاومت بذر گیاه بادرنجویه در مرحله جوانه زنی شود.

ارتو هیدرکسی بنزوئیک اسید، جوانه زنی، پیش تیمار، تنش خشکی، بادرنجبویه