بررسي تأثير يوگا در ارتقاء سلامت رواني پرتوجويان شركت كننده در كلاسهاي انجمن يوگاي استان فارس - تابستان 1382

مقدمه : از قدیم بشر به آزادی ،سلامتی وزندگی طولانی وشناخت خود علاقه داشته و اين امرباعث شده كه امروزه اقبال عمومي به ورزش یوگا بعنوان یک ورزش روحی وجسمی توأم بیشترگردد. یوگابه معنی اتحاد وهماهنگی جسم وروح ویابه عبارتی کنترل امواج ذهنی می باشد. سیستم کلی یوگا براساس سه اصل انجام حرکات ورزشی آرام (هاتایوگا) ،تمرینات تنفس یاجذب نیروی زندگی به کمک تنفسهای یوگا (پرانایاما) وتمرکزوکنترل ذهن از طربق مراقبه وبسط وسکون (راجا یوگا)یا مدیتشن استوارمی باشد.انجام روزانه تمرینات تنفسی وتمرکز فکری دریوگا باعث آرامش روح وکاهش استرس وپیشرفت سلامتی جسم وروح انسان می گردد .همچنين یوگا دردرمان بیماریهای بیشماری مانند اضطراب ،افسردگی، دیابت ، بيماريهاي قلبی ،عروقی وتنفسی، فشارخون ،میگرن، ، اعتیاد، سرطان، MS ،روماتیسم، اختلالات قاعدگی، ناتوانی جنسی وچاقی نيزتأثیربسزائی داشته و از اين راه نيز مي تواند در ارتقاء سطح سلامتي جامعه نقش به سزائي را ايفا نمايد .با عنايت به موارد فوق الذكر ، اين مطالعه با هدف تعيين تأثير يوگا در ارتقاء سلامت رواني پرتوجويان شركت كننده در كلاسهاي انجمن يوگاي استان فارس به انجام رسيده است . روش : در اين پژوهش مداخله اي با گروه شاهد دروني ، كليه شركت كنندگان در كلاسهاي تابستانه انجمن يوگاي استان فارس كه تمايل خود را به مشاركت در اين طرح پژوهشي اعلام نموده بودند بعنوان واحدهاي پژوهشي انتخاب گرديدند . ابزار گردآوري داده ها در اين پژوهش ، علاوه بر پرسشنامه مشخصات دموگرافيك ، آزمون GHQ-28 بوده كه چهار حيطه نشانه هاي جسمي و برانگيختگيهاي هيجاني ، اضطراب و بيخوابي، عملكرد اجتماعي و افسردگي را مورد سنجش قرار مي دهد. اين آزمون، قبل از شروع كلاسها بعنوان پيش آزمون وسه ماه پس از اتمام كلاسها بعنوان پس آزمون جهت تمامي واحدهاي پژوهشي به انجام رسيده و اطلاعات حاصله پس از امتيازبندي و كدگذاري ، با استفاده از آمار توصيفي واستنباطي توسط نرم افزار آماري SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت . يافته ها : در اين مطالعه ميانگين سني افراد شركت كننده درپژوهش26/27 بوده كه از اين ميان 24 مرد(3/53 درصد) و 21 زن (7/46 درصد) شركت داشته و از اين تعداد، 14 نفر (1/31 درصد) داراي تحصيلات متوسطه و 31 نفر(9/68 درصد) داراي تحصيلات دانشگاهي بوده اند . نتايج اين بررسي نشان داد كه نمرات افراد مذكور در زيرمقياس نشانه هاي جسمي و برانگيختگيهاي هيجاني قبل از مداخله 98/11 بوده كه در پس آزمون به4/9 تغيير يافته است .همچنين نمرات كسب شده در زيرمقياس اضطراب و بيخوابي قبل از مداخله 1/13 بوده كه در پس آزمون به4/9 تغيير يافته است . نمرات واحدهاي پژوهشي در زيرمقياس عملكرد اجتماعي در پيش آزمون 11/13 بوده كه به 07/9 كاهش پيدا نموده است . نمرات كسب شده در زيرمقياس افسردگي قبل از مداخله 09/11 بوده كه در پس آزمون به82/8 تغيير يافته است. آزمون تي زوجي تفاوت معني دار آماري بين نمرات پيش آزمون و پس آزمون در هر چهار حيطه فوق را تأييدمي نمايد(P< .001) . بحث و نتيجه گيري : از آنجا كه با توجه به نتايج پيشگفت ، انجام ورزش يوگا موجبات ارتقاء سلامت پرتوجويان شركت كننده در كلاسهاي انجمن يوگا را فراهم آورده است ،لذا پژوهشگران پيشنهاد مي نمايند كه تمامي افراد جامعه براي ارتقاء سلامت جسمي ورواني خويش ، ورزش يوگا را انجام داده و در اين راستا برفرهنگ سازي وآموزش عمومي يوگا تأكيد مي نمايند.

یوگا، سلامت روان، فارس