چکیده :

كنايه¬ها به سبب كوتاه بودن در ميان عامۀ مردم كاربرد دارند و از آنجا که داراي معناي مجازي هستند، اغلب شعرا و نویسندگان براي جلوگيري از بیان صریح و مستقیم از كنايه استفاده مي¬كنند. كنايه، چون تصوير ساز است و ذهن شنونده را در تعليق مي¬گذارد، زيبايي هنري مي¬آفريند؛ به همين دلیل كنايه در ادبيات جايگاه خاصي را به خود اختصاص داده است و شاعران از آن بهره¬های فراوانی برده¬اند. عبدالرحمان جامي نيز از جمله سخنوران و نويسندگاني است که در آثار خویش با رويکردي ويژه بدين مهم پرداخته است و كنايه به عنوان ابزاري كارآمد در علم بيان، مورد توجه او قرار گرفته تا آنجا که بسياري از سخنان خود را در قالب اين شيوة بياني مطرح ساخته است. در این پژوهش، کارکردهای کنایات قرآنی در دیوان اشعار جامی بررسی شده و نگارنده در صدد است تا رابطۀ کنایات به کار رفته در دیوان جامی و کنایات و تعابیر کنایی موجود در قرآن کریم را مشخص کند و میزان شباهت و اشتراک این مقولۀ ادبی را در قرآن کریم و دیوان جامی بازنماید. برآیند این تحقیق نشان می¬دهد که جامی در به کارگیری کنایه در اشعارش، به سه شیوه از قرآن اثرپذیرفته است: الف) همان تعبیر کنایی قرآن را عیناً در شعرش بکار گرفته است؛ ب) به تعبیر یا لفظ قرآنی که در قرآن معنای کنایی نداشته، معنایی کنایی داده و از لفظ قرآنی کنایۀ جدیدی خلق کرده است؛ ج) همان کنایۀ قرآنی را با بار معنایی جدیدی به کار برده و معنی کنایی جدیدی برآن افزوده است.

کلید واژگان :

کنایه، قرآن کریم، دیوان جامی، تأثیرپذیری



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک