جناب آقای دکتر محمد تقی درویشی
با سلام
احتراماً ضمن عرض ادب و احترام و نیز تشکر به جهت همکاری صمیمانتان با شبکه پژوهشگران ایرانی، با توجه به سابقه درخشان حضرتعالی و اخذ نشان پژوهشگر فرابرجسته، این شبکه در نظر دارد گزارشی از زندگینامه شخصی و علمی تان را در شبکه پژوهشگران ایرانی قرار دهد، لذا خواهشمند است با پاسخ به سوالات زیر ما را در این راه یاری نمایید.
۱- مختصری در مورد بیوگرافی و سوابق علمی-پژوهشی خودتان بنویسید.
اینجانب محمّدتقی درویشی استاد تمام ریاضی، عضو هیأت علمی دانشگاه رازی، متأهل و دارای سه فرزند هستم. متولد 1344 در شهر کرمانشاه و دوران تحصیل از ابتدایی تا دیپلم در همین شهر بودهام. کارشناسی خود را در بهمن ماه 1363 شروع و دربهمن ماه 1368 به پایان رساندم. البته از بهمن ماه 1366 تا شهریور ماه سال 1367 در قالب طرح شش ماهه اعزام دانشجویان به جبهه، در جبهههای شمال غرب و جنوب در واحد توپخانه تیپ 35 امام حسن (ع) حضور داشتهام. در بهمن ماه 1369 کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه تربیت معلم تهران(خوارزمی فعلی) شروع نموده و در بهمن 1371 به پایان رساندم. بعد از اتمام لیسانس و قبل از شروع به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، چند ماه از خدمت سربازی خود را گذراندم که با قبولی در فوق لیسانس از خدمت ترخیص شدم که چند ماه باقی مانده از خدمت سربازی خود را پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد به پایان رساندم. با اتمام خدمت سربازی، در اردیبهشت ماه 1373 به عنوان مربی در دانشگاه رازی مشغول به کار شدم. با قبولی در آزمون ورودی دکترای دانشگاه تربیت معلم تهران از مهر ماه 1373 تحصیلات خود را در مقطع دکتری آغاز نموده و در شهریور ماه 1378 به پایان رساندم. در سالهای 1380 تا 1386 مدیر گروه ریاضی دانشگاه رازی بودهام. در خرداد 1384 به مرتبه دانشیاری و در مرداد 1389 به مرتبه استادی ارتقا یافتم. تاکنون بیش از 100 مقاله چاپ نمودهام. همچنین 20 عنوان کتاب تألیفی دارم که تعدادی از آنها بارها تجدید چاپ شدهاند. کتاب محاسبات عددی اینجانب در سال 1395 به چاپ سیام رسیده است و در تعدادی از دانشگاههای کشور به عنوان کتاب درسی استفاده میشود. راهنمایی پایاننامه 35 دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد را به عهده داشتهام و انشاءالله اولین دانشجوی دکترای اینجانب تا پایان سال 1395 فارغالتحصیل خواهد شد.
۲- اساتید بنام خود را نام ببرید و بگویید کدامیک بیشترین تأثیر را در موفقیتهای علمی شما داشتهاند.
به طور حتم هر معلم و استادی در پیشرفت اشخاص تأثیر گذار است. ضمن احترام به تمامی کسانی که در تمام دوران تحصیل برای من زحمت کشیدهاند در پاسخ به پرسش شما: آقای دکتر حیدر زاهد زاهدانی، آقای دکتر ذکاوت و آقای دکتر توحیدی از دانشگاه شیراز، آقای دکتر بابلیان و آقای دکتر جهانشاهلو از دانشگاه تربیت معلم اساتیدی بودهاند که شیوه تدریس، منش و سلوک آنان بی شک تأثیر مهمی در زندگی علمی و کاری من داشته است.
۳- عمدهترین منابعی که از آن برای به روز کردن اطلاعات خود استفاده میکنید چه منابعی هستند؟
ژورنالهای تخصصی.
۴- به طور کلی روند فعالیتهای پژوهشی را در کشورمان به چه صورت میبینید. یکی از مطالبی که اخیرا بر آن تأکید میشود تحقیقات کاربردی و چرخه ایده تا محصول است، تا چه حد فکر میکنید مقالات شما این چرخه را طی میکند؟
با توجه به آمار و ارقام ارائه شده از سوی سازمانهای ذیربط، روند پژوهشی در کشور در زمینه چاپ مقاله خوب است. اما نباید هدف نهایی کارهای پژوهشی فقط چاپ مقاله باشد. اینجانب این توفیق را داشتهام که در مقطع دکتری با گروهی از محققان متالورژی(جناب آقای پرفسور دوامی و تعدادی از دانشجویان ایشان) همکاری داشته باشم. در آن زمان گروه مذکور، بر روی مسأله شبیه سازی انجماد قطعاتی که با ریختهگری درست میشد، کار میکردند. آن جا بود که متوجه شدم تمامی چیزهایی که ما به طور تئوری مطالعه میکنیم همگی کاربرد دارند. جالب این بود که ابزار اصلی آن عزیزان مقالاتی بود که دیگران نوشته بودند و هدف پیادهسازی روشهای بیان شده در مقالهها برای تولید محصولی خاص بود. هدف از بیان این مقدمه این است که بسیاری از مقالههایی که ما فقط مینویسیم، در جایی که ممکن است اصلا ندانیم کجاست مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع بسیاری از الگوریتمها و روشهایی که در کشورهایی مانند کشور ما،برای حل مسألهای خاص، ابداع میشود ممکن است به راحتی مورد استفاده کسانی قرار بگیرد که نیازمند نتایج آن تحقیقات هستند. در دوره کارشناسی یک استاد فیزیک داشتیم که عنوان میکردند: "دانشمندان زحمت میکشند و مهندسان بهرهاش را میبرند". به نظر من مسأله پژوهش در کشور الان به سطحی رسیده است که میتوان از نتایج به دست آمده از بسیاری از آنها در صنعت، جامعه، ترافیک، حمل و نقل و .... استفاده نمود. البته این مسأله به یک رابط و پیدا نمودن حلقه مفقوده نیاز دارد. این که یک پژوهشگر مسألهای را که کاربردی است پیدا کند، آن را حل کند و به بهرهبرداری عملی برساند دیدگاه درستی نیست. الان ارتباط و اعتماد لازم بین صنعت، جامعه و... با دانشگاه در بسیاری از زمینهها وجود ندارد. متأسفانه در همه جا بیشتر به موارد زود بازده تمایل داریم. یک کار پژوهشیِ کاربردی که در چرخهای به صورت "از ایده تا محصول" قرار بگیرد ممکن پنج یا حتی ده سال طول بکشد. اما وقتی به نتیجه برسد میتوان سالیان سال از نتایج آن استفاده نمود. الان در دانشگاهها همه چیز منوط شده است به چاپ مقاله و تعداد آن. مسائل کیفی و کاربردی یا لحاظ نمیشود یا خیلی کم در نظر گرفته میشود. امیدوارم به زودی شاهد نتایج عملی کارهایی باشیم که به صورت مقاله چاپ نمودهایم.
۵- دیروز مسیر امروز را چگونه میدیدد؟ امروز، دیروز را چگونه ارزیابی میکنید؟
انجام کارها در گذشته به دلیل پیشرفتها و فنآوریهای موجود فعلی، به راحتیِ حال حاضر نبود. شاید دیروز هدف فقط پژوهش بود. پژوهش برای پژوهش. اما امروز نباید در همین مرحله توقف کنیم. بایستی قدمی به جلو برداریم. در واقع همیشه باید جلوتر را ببینیم. ارزیابی امروزی از گذشته هم شاید این باشد که به تعدادی از اهداف مشخص شده در گذشته رسیدهایم. حداقل از جنبه کمّی بسیار از گذشته پیش افتادهایم.
۶- چه پیشنهاداتی در راستای ارتقاء سطح کمّی و کیفی پژوهش برای دانشجویان و یا پژوهشگران جوان دارید؟
هر کس در هر زمینهای که بخواهد اقدام به انجام کار پژوهشی نماید، بایستی یک الگو و مدل مشخص را در نظر داشته باشد. مانند صبوری، پشتکار، حرف شنوی از استاد راهنما، جستجو و بررسی کارهای انجام شده قبلی در زمینه فعالیت خود، ... . البته نباید فراموش کرد که:
تکیه بر علم و دانش در طریقت کافریست رهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش
به جز موارد بیان شده، پیشنهاد میکنم تمامی دانشجویان زبان انگلیسی را به خوبی یاد بگیرند و دانشجویان رشتههای ریاضی و فنی هم به بستههای نرمافزاری مانند متلب یا میپل تسلط کافی داشته باشند.
۷- شبکه پژوهشگران ایرانی را چگونه ارزیابی می کنید؟ پیشنهادات ارزنده حضرتعالی میتواند در ترقی شبکه مؤثر باشد.
وجود بانکهای اطلاعاتی از پژوهشگران در زمینههای متفاوت باعث ارتباط بیشتر پژوهشگران یک رشته یا رشتههای مرتبط است. نظر به این که تعدادی از بانکهای اطلاعاتی ممکن است، بنا به دلایلی، به راحتی در ایران قابل دسترسی نباشد، شبکه پژوهشگران ایرانی با توجه به سهلالوصول بودن، میتواند این نیاز محققان را برآورده نماید. البته این شبکه برای فراگیر شدن به اطلاع رسانی و فعالیت تبلیغاتی گستردهتر نیاز دارد. شاید اگر شبکه بتواند از طریق سایتهای وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در دسترس جامعه دانشگاهی قرار بگیرد دسترسی به آن توسعه یابد و دانشجویان و محققان کشورمان بهرههای بیشتری از آن ببرند.
در خاتمه لازم است از تمامی کسانی که در این شبکه فعالیت میکنند تشکر نموده و برای آنان آرزوی سلامتی و توفیق روز افزون داشته باشم.