جوامع و استقرارگاه های انسانی همواره با بلایای طبیعی متعددی از قبیل سیل و خشکسالی و... مواجه بوده و خسارات و تلفات زیادی را از این بلایا متحمل شده اند. البته این امر با توجه به موقعیت ایران و قرار گرفتن در عرض جغرافیایی میانی و کمربند بیابانی و نیمه بیابانی از یک طرف و قرارگیری روی کمربند زلزله و همچنین سیل خیزی رودخانه های دائمی و طغیانی بودن شبکه های آبراهه فصلی از طرف دیگر با شدت بیشتری نسبت به بسیاری از کشورهای جهان حادث می گردد، به طوری که طبق آمار برنامه عمران سازمان ملل متحد از ۴۰ نوع بلایای طبیعی که در جهان رخ می دهد، ۲۵ مورد آن در ایران به وقوع می پیوندد. وجود چنین بلایای طبیعی در کشور باعث شده که ایران جزو ده کشور نخست جهان در زمینه بلاخیزی محسوب گردد. به طوری که این بلایا موجب تخریب منابع و ذخایر ملی و محلی می شوند و امکانات زیستی و مراکز فعالیتی مردم را از بین برده و منجر به آسیب های اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی گسترده ای در سکونتگاه های انسانی می شوند. در این راستا کتاب حاضر در هشت فصل تنظیم گردید، به نحوی که هر یک از فصول برخی از مهمترین بلایای طبیعی در کشور را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. فصل اول کتاب به خشکسالی، انواع خشکسالی، اثرات خشکسالی در استقرارگاه های شهری و روستایی و راهکارهای کاهش پیامدهای منفی آن می پردازد. فصل دوم کتاب نیز با توجه به پراکنش وقوع سیل در استان های مختلف، مفاهیم و مضامین سیل و سیلاب، پیامدهای سیل و راهکارهای کاهش آن را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. همچنین فصل سوم کتاب حاضر با عنایت به قرار گیری کشورمان بر روی کمربند زلزله جهان، به زلزله در ایران و جهان پراکنش گسلها و نقش آن در شکل گیری آن در کشور، مدیریت ریسک و بحران زلزله و فرآیند مدیریت به منظور کاهش خسارات ناشی از آن می پردازد. فصل چهارم کتاب دو پدیده مهم ژئومورفولوژیکی مثل زمین لغزش و فرونشست را مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار میدهد. در این فصل علل ایجاد زمین لغزش، زمین لغزش و مسکن، زمین لغزش در شهرها و روستاها، علل ایجاد فرونشست و تاثیر آن در جوامع روستایی و شهری و راهبردهای کاهش ریسک آن مورد بررسی قرار می گیرد. فصل پنجم کتاب حاضر به تعاریف و مصادیق طوفان، طوفان گردوغبار، عوامل مؤثر بر طوفان گرد و غبار طوفان های تندری و انواع آن، مقاوم سازی مساکن شهری و روستایی در برابر آن می پردازد. فصل ششم این کتاب به بهمن و پیامدهای ناشی از آن پرداخته و فصل هفتم نیز تعاریف ریزگردها، عوامل مؤثر در ایجاد و تشدید پدیده ریزگردها، پیامدهای ریزگردها در مقیاس جهانی و خاورمیانه، مدیریت ریسک و راه های کنترل و مقابله با ریزگردها را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. در فصل هشتم کتاب نیز به پدیده نوظهور طبیعی با توجه به استفاده بی حد و حصر سوخت های فسیلی و به تبع آن گرم شدن کره زمین، به انواع و اشکال آتش سوزی و منشاء آن، آتش سوزی در سکونتگاه های انسانی و مدیریت ریسک آن پرداخته می شود.