بررسی عوامل بازدارنده تغذیه کامل نوزاد با شیر مادر در مراجعه کنندگان به درمانگاه های شهری آمل در سال 1388

چکیده : مقدمه: ارزش واقعی شیر مادر در تأمین تندرستی و حفظ حیات کودکان به اثبات رسیده است. اما همه مادران موفق به تغذیه انحصاری کودک خود با شیر مادر نمی‌شوند. لذا این مطالعه با هدف بررسی برخی عوامل موثر بر تغذیه انحصاری با شیر مادر در شیرخواران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهری آمل انجام گردیده است. مواد و روشها: در این مطالعه مورد- شاهدی تعداد 198 کودک 12-6 ماهه شهر آمل به طور تصادفی انتخاب شدند. 98 نفر از این کودکان تغذیه انحصاری با شیر مادر داشتند؛ یعنی در شش ماه اول زندگی خود منحصراً با شیر مادر، بدون افزودن هر گونه ماده غذایی دیگر حتی آب(بدون در نظر گرفتن ویتامین و دارو به دستور پزشک)، تغذیه شده بودند (گروه مورد) و 100 کودک دیگر تغذیه انحصاری نداشتند( گروه شاهد). با مصاحبه و بررسی پرونده خانوار، متغیرهای مربوط به خانواده‌ها در چک لیستی ثبت گردید. داده‌ها در نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون مجذور کای، تی تست و نسبت شانس آنالیز گردید. يافته¬ها: میانگین سن مادران گروه مورد 4/5±91/25 و گروه شاهد 6/5±4/28 سال بوده است(p<0.05 ). تحصیلات23 مادر(23.5%) گروه مورد و30 مادر(30%) گروه شاهد، دانشگاهی بود و بقیه فاقد تحصیلات دانشگاهی بودند .89 مادر(8/90%) از گروه مورد و86 مادر (86 %)گروه شاهد، در خصوص فواید و نحوه شیردهی، آموزش دیده بودند. نوع زایمان، وجود سابقه شیردهی در خانواده مادر، استفاده کودک از پستانک و تماس بلافاصله مادر و نوزاد در بدو تولد به طور معنی داری در دو گروه تفاوت داشتند(P<0/05). اما شاغل بودن مادر، مرتبه تولد، اصرار خانواده مادر به تغذیه با شیر مادر، جنس کودک، دریافت آموزش و دلخواه بودن جنس کودک، تفاوت معنی داری نداشته استرس((P>0/05. بحث و نتيجه¬گيري: مطالعه ما نشان داد که بالا بودن سن مادر، زایمان به روش سزارین و استفاده از پستانک سبب کاهش تغذیه انحصاری با شیر مادر می‌گردد و سابقه شیردهی در خانواده مادر و تماس بلافاصله پس از تولد، تغذیه انحصاری با شیر مادر را افزایش می‌دهد. لذا لازم است با تقویت عوامل تأثیرگذار مثبت و کاهش اثر عوامل اثر گذار منفی، کودکان بیشتری از این نعمت خدادادی بهره¬مند گردند. کلید واژگان : تغذیه انحصاری با شیر مادر، شیرخوار، عوامل موثر