تاثیر اجرای طرح مهندسان ناظر گندم بر افزایش کشت مکانیزه

با توجه به رشد جمعیت و افزایش قیمت کالا در بازارهای جهانی و همچنین تحریم‌های موجود، اهمیت دستیابی به خودکفایی در بخش کشاورزی روزبه‌روز اهمیت بیشتری پیدا می¬کند. یکی از راه¬های پیشرفت بخش کشاورزی جهت افزایش تولید، افزایش میزان عملکرد در واحد سطح می-باشد. در این راستا افزایش کشت مکانیزه یکی از راه¬هکارهای موثر می¬باشد. در ایران به‌منظور ارتقاء سطح بهره‌وری و افزایش عملکرد مزارع گندم، طرح مهندسان ناظر در سال 1369 تصویب و از سال 1381 رسماً از وجود کارشناسان جویای کار به‌عنوان مشاوران و ناظران مزارع بهره گرفته شده است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر عملکرد مهندسان ناظر کشاورزی بر افزایش کشت مکانیزه و بررسی مشکلات آن در شهرستان آبدانان بود. جامعه آماری این تحقیق را تعداد 217 نفر از کشاورزان با سطح زیرکشت 2722 هکتار و 10 نفر مهندس ناظر تشکیل ¬داد. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری اطلاعات پرسش¬نامه و مصاحبه بود. یافته‏ها نشان داد که میزان سطح زیرکشت مکانیزه (کاشت با خطی‏کار) با به‏کار‏گیری مهندسان ناظر در منطقه تحت مدیریت، از افزایش بالایی برخوردار بوده است. سطح زیرکشت مکانیزه قبل از به‏کارگیری مهندس ناظر در منطقه مورد نظر که شامل 2722 هکتار بوده، 90/16 درصد و با به‏کارگیری و مشاوره مهندسان ناظر در سال 93-92 میزان کشت مکانیزه در مزارع فوق، به 75/35 درصد رسیده است. نتایج نشان داد اکثر کشاورزان، دلیل پذیرش مهندسان ناظر را سهولت ارتباط با مراکز جهاد کشاورزی و حل مشکلات خود از طریق مهندسان ناظر و همچنین توصیه کارشناسان رسمی جهاد کشاورزی دانستند. از طرفی دیگر 30 درصد کشاورزان مورد مطالعه عمده‌ترین عیب طرح مهندسان ناظر را عدم ارائه امکانات و تسهیلات توسط مهندسان ناظر به کشاورز بیان کرده و بالاترین مزیت این طرح را ایجاد روابط بیشتر بین کشاورز و مراکز خدمات جهاد کشاورزی بیان نمودند. همچنین نتایج نشان داد که علت اصلی عدم استفاده از خطی‏کار، کمبود این ادوات در منطقه و نبود به موقع آن¬ها است. عدم دریافت حقوق مناسب، مزایا و نداشتن بیمه و همچنین دوری محل سکونت تا مزارع تحت مدیریت و کمبود وسایل نقلیه کافی از مشکلات اساسی مهندسان ناظر، خصوصا مهندسان خانم بوده که باعث شده تا آنان نتوانند با کشاورزان ارتباط مؤثر برقرار نمایند و اثرگذاری کافی را داشته باشند.