تاثیر تمرینات ترکیبی (هوازی- مقاومتی) با شدت متوسط و شدت بالا بر مقادیر سرمی میوستاتین، گلوکز، انسولین، ویسفاتین و برخی از شاخص
1395/11/14 06:29:35
نوع همکاری : مجری
کارفرما : دانشکده علوم پزشکی آبادان
سال طرح : 1395
مشاهده سایر طرح های ایمان زکوی
روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی است. شرکت کنندگان در این پژوهش را مردان سالم و چاق شهرستان باغملک با شاخص توده بدنی ((BMI)Body Mass Index ) بالاتر از 30 تشکیل دادند، به دنبال فراخوان عمومی، اندازه گیری شاخص های قد، وزن و BMI انجام شد. برای انتخاب افراد چاق سالم و دارای توانایی شرکت در تمرینات، از پرسشنامه پارکیو (پرسشنامه آمادگی برای شروع در فعالیت بدنی) استفاده شد. کلیه ی شرکت کنندگان اطلاعات مورد نیاز در خصوص پژوهش را دریافت خواهند کردند و پس از مطالعه، از خود آزمودنی ها خواسته می شود در صورت تمایل به شرکت در پژوهش، رضایت نامه کتبی امضاء می کنند. در نهایت 60 مرد دارای نمایه توده بدنی (BMI) بالای kg/m 30 به صورت تصادفی در 3 گروه 20 نفری شامل گروه کنترل، گروه تمرین ترکیبی با شدت بالا و گروه تمرین ترکیبی با شدت متوسط قرار خواهند گرفت. گروه تمرین ترکیبی با شدت بالا (تمرین هوازی شامل دویدن روی نوارگردان برای 20 دقیقه در 80 تا 90% درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) و ( تمرین مقاومتی با شدت 80 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) با 10 تکرار در هر حرکت برای 2 ست) را به مدت 12 هفته (هر هفته 5 جلسه) انجام خواهند داد. گروه تمرین ترکیبی با شدت متوسط (تمرین هوازی شامل دویدن روی نوارگردان برای 20 دقیقه در 50 تا 70% درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) و ( تمرین مقاومتی با شدت 50 درصد یک تکرار بیشینه (1RM) با 10 تکرار در هر حرکت برای 2 ست) را به مدت 12 هفته (هر هفته 5 جلسه) انجام خواهند داد. در حالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت نمی کردند و تنها پیگیری می شدند. گروه های تمرین ترکیبی با شدت بالا و شدت متوسط، علاوه بر داشتن فعالیت بدنی، رژیم غذایی کم کالری 500 کیلوکالری کمتر از انرژی روزانه نیز رعایت کردند. لازم به ذکر است تمامی اندازه گیری ها در گروه کنترل و گروه تجربی مشابه می باشد.
معیارهای ورود به مطالعه شامل آزمودنی ها سالم بودن بر اساس پرسشنامه تندرستی، عدم استفاده از دارو، عدم استعمال دخانیات، عدم ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی، تنفسی، کلیوی و متابولیکی، عدم شرکت در هیچ برنامه تمرینی حداقل 2 ماه پیش از شرکت در برنامه تمرینات این تحقیق و سن بین 30 الی 40 سال بود، در نظر گرفته خواهد شد.
معیار های خروج از مطالعه شامل؛ سابقه ورزشی، بیماری (بیماری های قلبی – عروقی، بیمارهای تیروئیدی، فشار خون بالا و ...)، استفاده کردن از یک روش کاهش وزن، استفاده از انسولین، مصرف دخانیات، غیبت بیش از سه جلسه تمرینات ورزشی و رعایت نکردن رژیم غذایی می باشد.
همه متغییرها شامل سن (سال)، قد (سانتی متر) با استفاده از قد سنج مارک SECA ساخت کشور آلمان با حساسیت یک میلی متر اندازه گیری خواهد شد، وزن، درصد چربی و BMI، از دستگاه In Body، مدل 3، مارک BIOSPACE ساخت کشور کره و حداکثر اکسیژن مصرفی با استفاده از آزمون بروس اندازه گیری می شوند، سطوح سرمی گلوکز، انسولین، ویسفاتین، میوستاتین، اینترلوکین 17، اینترلوکین 18 و اینترلوکین 6 با روش ELISA و توسط کیت های مخصوص اندازه گیری خواهند شد. همچنین با استفاده از آزمون بروس، حداکثر اکسیژن مصرفی آزمودنی ها نیز برآورد می شود. نمونه های خونی 48 ساعت قبل از شروع اولین جلسه تمرین و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین (پایان هفته دوازدهم)، در حالت ناشتا گرفته خواهد شد.
آزمودنی ها جهت آشنایی با برنامه تمرینی و تجهیزات ورزشی به سالن بدنسازی (قهرمانان) شهر باغملک مراجعه خواهند کرد. قبل از انجام تمرینات اصلی، پس از آموزش تکنیک های صحیح وزنه و نحوه استفاده از نوار گردان به آزمودنی ها، یک ((RM) 1 Repetition Maximum 1) برای هر حرکت ارزیابی و ثبت خواهد شد. شایان ذکر است به علت غیر ورزشکار بودن افراد انتخاب شده، جهت محاسبه (1 RM) از رابطه زیر استفاده خواهد گردید (122، 90، 72).
(تعداد تکرار) 0278/0 - 0278/1 ÷ مقدار وزنه (کیلوگرم)= (1RM)
پس از تعیین یک تکرار بیشینه و استراحت کامل، با استفاده از آزمون بروس، حداکثر اکسیژن مصرفی آزمودنی ها نیز برآورد خواهد شد. سه روز بعد از تست های یک تکرار بیشینه و حداکثر اکسیژن مصرفی، آزمودنی های دو گروه تمرینات ترکیبی با شدت بالا و شدت متوسط شروع به برنامه تمرینی خواهند کرد. ضربان قلب آزمودنی ها برای هر دقیقه توسط نوارگردان محاسبه خواهد گردید. پس از این مراحل برای برآورد حداکثر اکسیژن مصرفی از معادله زیر استفاده خواهد شد (122، 90، 72).:
3(زمان) 12/0- 2(زمان) 451/0 + (زمان) 379/1 - 76/14 :حداکثر اکسیژن مصرفی
از طرفی برای تعیین شدت به عنوان درصدی از حداکثر اکسیژن مصرفی از ضربان قلب حداکثر در لحظه رسیدن به مرحله واماندگی آزمودنی ها از فرمول کارونن مطابق ذیل استفاده خواهد شد (90 و 72).
(ضربان قلب استراحت + شدت تمرین) × (ضربان قلب استراحت - ضربان قلب بیشینه ) :ضربان قلب نشان
ضربان قلب بیشینه نیز از فرمول (سن-220) محاسبه خواهد شد. شایان ذکر است برای حداکثر تلاش آزمودنی ها، راهنمایی های لازم قبل از انجام آزمون ارائه و آزمودنی ها به صورت رقابتی جهت حداکثر تلاش در آزمون شرکت خواهند کرد (122، 90، 72). برنامه تمرینی گروه های ترکیبی با شدت بالا و متوسط، شامل: گرم کردن عمومی (15 دقیقه)، تمرین هوازی، تمرین مقاومتی و تمرینات کششی و سرد کردن (5 دقیقه) خواهد بود. در گروه تمرین ترکیبی با شدت بالا، تمرین هوازی شامل دویدن روی نوارگردان برای 20 دقیقه در80-90 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) و تمرین مقاومتی با شدت 80 درصد یک تکرار بیشینه با 10 تکرار در هر حرکت برای 2 نوبت با زمان 30 ثانیه ای بین ایستگاه ها و 2 دقیقه ای بین هر دور در نظر گرفته خواهد شد. همچنین در گروه تمرین ترکیبی با شدت متوسط تمرین هوازی شامل دویدن روی نوارگردان برای 20 دقیقه در50-70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) و تمرین مقاومتی با شدت 50 درصد یک تکرار بیشینه با 10 تکرار در هر حرکت برای 2 نوبت با زمان 30 ثانیه ای بین ایستگاه ها و 2 دقیقه ای بین هر دور در نظر گرفته خواهد شد.اصل اضافه بار به گونه ای طراحی خواهد شد که بعد از هر چهار هفته تمرین، تست یک تکرار بیشینه و حداکثر ضربان قلب هر آزمودنی انجام خواهد شد و شدت های 50 و 80 درصد یک تکرار بیشینه و 50-70 و 80-90 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی بر اساس آن تنظیم خواهد گردید. تمرینات مقاومتی شامل 10 حرکت ایستگاهی به صورت دایره ای خواهد بود. ایستگاه ها به ترتیب شامل، 1- فلکشن ساق، 2- اکستنشن ساق، 3- پرس پا، 4- اسکات، 5- کشش زیر بغل، 6- پرس سینه، 7- حرکت صلیب با دمبل، 8- جلو بازو، 9- پشت بازو، 10- دراز نشست. این پروتکل تمرینی بر گرفته از تحقیق بهرام عابدی در سال 1391 می باشد (90 و 72). گروه های تمرین ترکیبی با شدت بالا و متوسط، برنامه ترکیبی (هوازی – مقاومتی) را به مدت 12 هفته و هر هفته 5 جلسه انجام خواهند داد. در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نمی کنند و تنها پی گیری خواهند شد.
برنامه رژیم غذایی کم کالری به مدت مشابه برای گروه های تمرین ترکیبی با شدت بالا و متوسط به همراه رژیم غذایی توسط متخصص تغذیه و رژیم درمانی بر اساس سنجش ترکیبات بدن، متابولیسم پایه، محاسبه انرژی مورد نیاز روزانه و سطح فعالیت بدنی آزمودنی ها طراحی می گردد و آزمودنی ها به طور مستمر (سه روز در هفته) بر مبنای خود اظهاری با استفاده از جداول کنترل رژیم غذایی روزانه، کنترل و مدیریت خواهند شد. رژیم غذایی روزانه 500 کیلوکالری کمتر از انرژی محاسبه شده مورد نیاز در نظر گرفته خواهد شد. درصد سهم تامین انرژی از درشت مغذی ها شامل 60-55 درصد کربوهیدرات ها، 30-25 درصد چربی و 15 درصد پروتئین و استفاده از همه گروههای غذایی با تاکید بر افزایش فیبر دریافتی از طریق مصرف سبزیجات، حبوبات و کربوهیدرات های پیچیده، محدودیت مصرف قندهای ساده و نیز چربی های اشباع به صورت مصرف کمتر روغن های حیوانی و جایگزین کردن روغن های گیاهی، مصرف لبنیات کم چرب خواهد بود (124 و 123).
پس از توجیه آزمودنی ها، از آنها خواسته می شود که قبل از اجرای آزمون ها الگوهای خواب طبیعی و رژیم غذایی را درطول تحقیق رعایت کنند. نمونه های خونی 48 ساعت قبل از شروع اولین جلسه تمرین (پیش آزمون) و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین (پایان هفته دوازدهم)، پس از 12 ساعت ناشتای شبانه و در حالت استراحت، ساعت 8 صبح و هر بار به مقدار 5 سی سی در وضعیت نشسته از ورید قدامی دست چپ آزمودنی ها گرفته خواهد شد. خون گرفته شده در لوله های استریل حاوی مادهء ضد انعقاد خون و EDTA (Ethylen Diamine Tetra Acetate) ریخته خواهد شد. سپس به مدت 10 دقیقه با سرعت 3500-3000 دور در دقیقه در دستگاه، سانتریفوژ شده و سرم حاصل در میکروتیوب های یک میلی لیتری ریخته و برای اجرای مراحل بعدی به آزمایشگاه منتقل و در دمای 70- درجه سانتی گراد ( به صورت فریز) نگهداری می شوند. پس از جمع آوری نمونه ها در مرحله پس آزمون، کلیه نمونه های خونی در یک روز از فریز خارج خواهند شد و آزمایش مورد نظر بر اساس پروتکل های مربوطه اجرا خواهد گردید. کلیه عملیات خون گیری در آزمایشگاه ایمونولوژی دانشگاه توسط تکنسین آزمایشگاه انجام خواهد گرفت. بعد از 3 ماه تمرین ترکیبی مجدداً متغیرهای تحقیق اندازه گیری خواهند شد.
برای نرمال بودن توزیع داده ها با استفاده از آزمون کلموگراف اسمیرنف، جهت مقایسه درون گروهی از آزمون t همبسته و جهت مقایسه بین گروهی از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه استفاده خواهد شد. کلیه محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام می شود.