بررسی شاخص های پرندگان تالاب آق قلعه جهت معرفی به کنوانسیون رامسر

اکوسيستم¬هاي تالابي به عنوان پيچيده¬ترين بوم سازگان¬ها، در معرض بيشترين تهديد قرار دارند و تحقيقات روي اين قبيل بوم سازگان¬ها به منظور فعاليت¬هاي حفاظتي و مديريتي بسيار حائز اهميت است. همچنین اهميت زيستگاه¬هاي آبي به عنوان اكوسيستم¬هاي غيرقابل جايگزين براي زيست¬مندان وابسته به آن¬ها و نگهداري تنوع زيستي بسياري از گونه¬هاي ارزشمند جانوري و گياهي قابل توجه است. كنوانسيون رامسر قديمي ترين معاهده بین¬المللی، با تاکید بر حفاظت از طبیعت در جهان اس و این کنوانسیون بر حفاظت و بهره¬برداري معقول از تالاب¬ها به خصوص در جهت فراهم ساختن زيستگاهي براي پرندگان آبزي تأكيد مي-كند. هدف اصلي كنوانسيون رامسر تحقيق و حفاظت، و ممانعت از روند خشك شدن تالاب¬ها با تأكيد بر حمايت آن¬ها و بهره¬وري معقول در طولاني مدت از منابع تالابي مي¬باشد، و در جلوگيري از تجاوز، تعدي و تخريب تالاب¬ها فعاليت¬هاي چشمگيري انجام مي¬دهد. مطالعه حاضر جهت بررسی شاخص¬های تالاب آق قلعه برای معرفی به کنوانسیون رامسر در سال 1392 انجام گرفت. با استفاده از نمونه¬برداری¬های میدانی اطلاعات مورد نیاز از تالاب جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعه حاضر نشان داد که تالاب آق قلعه حائز شرایط معیارهای 2، 3 و 4 کنوانسیون رامسر می¬باشد. در مطالعه حاضر 93 گونه از پرندگان ایران در تالاب آق قلعه شناسایی و ثبت گردید. از میان گونه¬های دارای حمایت¬های ملی و بین¬المللی نیز تعداد 26 گونه در تالاب شناسایی گردید. از این تعداد از نظر حمایت¬های ملی 21 گونه حمایت شده یا در خطر انقراض بودند. 15 گونه در ضمیمه¬های 1، 2 و 3 کنوانسون سایتس و از میان لیست سرخ IUCN نیز 4 گونه قابل توجه در این تالاب شناسایی گردیدند. نتایج حاصل از سرشماری پرندگان آبزی و کنارآبزی در تالاب نشان داد که بیش از 20000 قطعه پرنده در تابستان سال 92 وارد تالاب آق قلعه شده¬اند. لذا با توجه به اینکه تالاب آق قلعه دارای معیارهایی می¬باشد که با معیارهای کنوانسیون رامسر هم¬خوانی دارد، توصیه می-گردد تالاب آق قلعه به همراه تالاب سلدوز به عنوان دو تالاب به سایت کنوانسیون رامسر موجود در شهرستان نقده اضافه گردد. سایت کنوانسیون رامسر در شهرستان نقده شامل 3 تالاب شورگل، یادگارلو و درگه سنگی می¬باشد ولی به دلیل خشک شدن تالاب یادگارلو و تغییر کاربری تالاب شورگل وارد لیست مونترو شده¬اند. با توجه به وضعیت موجود توصیه می¬گردد تا با الحاق تالاب¬های آق قلعه و سلدوز به سه تالاب فوق هم بتوان وضعیت حفاظتی آین تالاب¬ها را در آینده بهبود بخشید و هم بتوان این سایت کنوانسیون رامسر را از لیست مونترو خارج نمود.