جشنوارۀ افراد و گروه‌های برگزیدۀ ترویج کتابخوانی در ایران

چکیده جشنواره تقدیر از افراد و گروه‌های برگزیده در ترویج کتابخوانی یکی از برنامه‌های موثر ترویج کتابخوانی در ایران است که تاکنون دو دوره از آن در سال‌های 1393 و 1394 و با مشارکت و همراهی افراد و گروه‌های داوطلب و فعال ترویج کتابخوانی و دولت ایران برگزار شده است. شرکت‌کنندگان در این جشنواره را افراد و گروه‌های داوطلب با محوریت ترویج کتابخوانی تشکیل می‌دهند که غالباً به‌صورت داوطلبانه و بدون ارتباط با دستگاه‌های دولتی در شهرها و روستاهای مختلف برای ترویج کتابخوانی فعالیت می‌کنند. این افراد و گروه‌ها هزینه فعالیت‌های خود را عموماً با جلب حمایت‌های مردمی تأمین می‌کنند و با توجه به اینکه اغلب به‌صورت محلی و منطقه‌ای فعالیت می‌کنند، فعالیت‌هایشان موثرتر از دستگاه‌های دولتی است. با این حال دولت تلاش کرده است با حمایت بیشتر به گسترش این فعالیتها در سطح ملی نقش مهمی ایفا کند. نخستین دوره این جشنواره در سال 1393 و با هدف شناسایی، معرفی و تشویق ترویج کتابخوانی با عنوان «جشنواره» و با حضور بیش از 90 شرکت‌کننده (فرد و گروه) برگزار شد. دومین دوره با حضور پرشور و رقابت جدی شرکت‌کنندگان پس از آسیب‌شناسی جشنواره نخست و با عنایت به تجربیات به‌دست آمده با حضور بیش از 450 فرد و گروه شرکت‌کننده برگزار شد و تصمیم گرفته شد سومین دوره آن با تغییرات اساسی در اجرا و توسط کنسرسیومی از گروه‌های غیردولتی فعال در حوزۀ ترویج کتابخوانی برگزار شود. در این مقاله تلاش شده است تا به تشریح فعالیت‌های انجام شده از آغاز و برنامه‌های آتی جشنواره پرداخته شود تا ضمن معرفی و ارائه این تجربۀ ارزشمند ملی، به ثبت ویژگی‌های گوناگون این طرح توجه شود تا به بهبود هرچه بیشتر آن در دوره‌های آینده کمک نماید. همچنین انتظار می‌رود با بیان این تجربیات، افراد بیشتری از گروه‌ها و نهادهای مختلف با این جشنواره آشنا شده و به گسترش روزافزون ترویج کتاب و کتابخوانی بیانجامد. کلیدواژه‌ها: ترویج‌کتابخوانی، مروجان‌خواندن، مطالعه، ایران- معاونت امور فرهگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی.