نوع همکاری : همکار
کارفرما : مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال طرح : 1389
مشاهده سایر طرح های همایون دولتخواه
مقدمه و اهداف: تومور مارکر يا آنتی ژن توموری CA125 يک ماکرومولکول گليکوپروتئينی می باشد که برای اولين بار برروی سلول های کارسينومای تخمدان شناسائی شد. گزارش شده که در بيماريهای مزمن کبد بطور اعم و در سيروز کبدی بطور اختصاصی , ميزان آنتی ژن CA125 سرم افزايش چشمگيری می يابد. مطالعات مختلف نشان داده اند که به احتمال بسيار زياد در بيماری سيروز کبدی که با ايجاد مايع آسيت همراه است, يک ارتباط مستقيم بسيار قوی بين ميزان تشکيل مايع آسيت و ميزان آنتی ژن CA125 وجود دارد, ازطرفي گزارش شده كه در بيماران سيروزي ميزان راديكال نيتريك اكسايد (NO0) نيز دراثر تشكيل ويا افزايش مايع آسيت تحت تاثير قرار گرفته و افزايش خواهد يافت. بنابراین هدف از اين تحقيق پيدا كردن ارتباط منطقی و قابل اطمينانی مابين ميزان CA125 و نيتريك اكسايد سرم و ميزان مايع آسيت در بيماران سيروز کبدی است. مواد و روشها: بيماران مورد مطالعه بيماراني بودند كه سيروز كبدي داشته و سيروز در آنها توسط شاخصهاي باليني ، آزمايشگاهي ، آندوسكوپي و سونوگرافي تشخيص داده شد و نيز وجود مايع آسيت در آنها با معاينه باليني و سونوگرافي تشخيص و وجود عفونت خودبخودی باکتریایی در پریتونیت [SBP (Spontaneous bacterial peritonitis)] با گلبولهای سفید مايع آسيت بيش از /ml 250000 و همچنين كشت مثبت مشخص شد. افراد مورد مطالعه دراين تحقيق، درسه گروه بررسي شدند، گروه كنترل (گروه A) كه افراد سالم از نظر سيروز بوده وبعلت ناراحتي هاي گوارشي به كلينيك هاي گوارشي مراجعه کرده بودند و بمنظور تشخيص آلودگي به هليكوباكترپيلوري آزمايش سرولوژيكي انجام شد، که با منفي بودن اين تست وبا تفهيم اين تحقيق به ايشان با گرفتن اجازه از نمونه سرم ايشان براي اهداف اين مطالعه استفاده شد. و گروه بيماران در دوگروه با مايع آسيت و بدون عفونت SBP (گروه B) و با مايع آسيت با عفونت SBP (گروه C). از افراد گروههاي بيمار يك نمونه خون و يك نمونه مايع آسيت اخذ شد و از افراد گروه كنترل فقط يك نمونه خون اخذ شد. نمونه هاي خون در شرائط ناشتايي دريافت شدند. برروي نمونه هاي مايع آسيت گروه هاي بيمار آزمايش كشت ميكروبي و همچنين شمارش گلبولي انجام شد. برروي نمونه هاي خون نيز پس از سرم گيري، اندازه گيري تومورماركر CA125 بروش الیزا و ميزان نيتريك اكسايد بروش کالریمتری گریس انجام شد. نتایج: دراین مطالعه کلاً 213 نفر مورد بررسی قرار گرفتند که یک سوم از آنها شامل افراد سالم و غير سيروزی بودند که بعنوان گروه کنترل یا شاهد انتخاب شدند . یک سوم بيماران مبتلا به سيروز کبدی که در اين بيماران مايع آسيت بدون عفونت SBP بوده و بعنوان گروه مورد یک انتخاب شدند و نهایتا یک سوم باقیمانده بيماران مبتلا به سيروز کبدی که در اين بيماران مايع آسيت با عفونت SBP بوده ( PMN>250000/ml يا كشت مثبت) بود و بعنوان گروه مورد دو انتخاب شدند که از نظر سن و جنس همسانسازی شدند. میانگین آنتی ژن توموری CA-125 در گروههای مورد یک و دو در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معنی داری نشان داد ( هردو مورد با p-value برابر با 0001/0). میانگین نیتریک اکساید سرم نیز در گروههای مورد یک و دو در مقایسه با گروه مورد تفاوت معنی داری را نشان داد ( هردو مورد با p-value برابر با 0001/0). بحث: با توجه به نتایج این مطالعه می توان اینطور نتیجه گرفت که می توان از آنتی ژن توموری CA-125 بعنوان یک مارکر بسیار خوب و کاملا اختصاصی برای شناسایی وجود یا عدم وجود مایع آسیت در بیماران سیروزی استفاده نمود. همچنین بهمراه آن می توان از میزان نیتریک اکساید سرم نیز بعنوان یک مارکر ابده آل برای شناسایی وجود یا عدم وجود مایع آسیت و نیز عفونی بودن و یا غیرعفونی بودن مایع آسیت استفاده کرد. همچنین ازاین دو مارکر برای پیگیری و مانیتورینگ بیماری بعداز شروع درمان نیز استفاده کرد.