بررسي ميزان آسيب به DNA ، نيتريک اکساید و استرس اکسيداتيو بافت معده در افراد سيگاري و غيرسيگاري با علائم سوء هاضمه

مقدّمه و اهداف: استعمال دخانیات در پیش انسان با يک افزايش خطر ابتلاء به زخم معده و سرطان دستگاه گوارش همراه است. استرس اكسيداتيو و نيتروزاتيو همراه شده با موّاد سمّی موجود در دود و قطران سیگار نقش مهمي را به عنوان يك عامل توليد كننده تركيبات سرطان زا ، صدمه به DNA و تكثير سلولي در سرطان معده بازي مي كند. در اين مطالعه براي بررسي میزان آسیب به DNA در بافت معده افراد سیگاری و غیرسیگاری مبتلا به زحم پپتیک فعال ، سطوح نيتريك اكسيد (NO0) و فعاليت آنزيم هاي سوپراكسيد ديسموتاز و گلوتاتيون پراكسيداز و همچنین ظرفیت تام آنتی اکسیدانی شیره معده مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روشها : در اين مطالعه از افراد مراجعه كننده به كلينيك گوارش دانشگاه 43 بيمار سیگاری با زخم پپتیک فعال ( 14 نفر مرد و 29 نفر زن ) با ميانگين سني 16/13 30/45 سال بعنوان گروه مورد ، 43 فرد غیرسیگاری بدون زخم پپتیک ( 13 نفر مرد و 30 نفر زن ) با ميانگين سني 04/16 67/42 سال بعنوان گروه کنترل یک ، 43 فرد سیگاری بدون زخم پپتیک (16 نفر مرد و 27 نفرزن) با میانگین سنی 07/12 ± 58/44 سال بعنوان گروه کنترل دو و 43 فرد غیرسیگاری با زخم پپتیک فعال (20 نفر زن و 23 نفرمرد) با میانگین سنی 39/13 ± 37/45 سال بعنوان گروه کنترل سه انتخاب شدند . میزان آسیب به DNA بافت معده در چهار گروه بروش کالریمتری ، ميزان نيتريك اكسيد شيره معده در چهار گروه بروش كالريمتريك گريس و ميزان فعاليت آنزيم هاي سوپراكسيد ديسموتاز ، گلوتاتيون پراكسيداز و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی شیره معده بروش كالريمتري اندازه گيري شد . نتايج : میانگین میزان آسیب به DNA در گروه موردیا افراد سیگاری با زخم پپتیک فعال در مقایسه با گروههای کنترل ، افزایش معنی داری را نشان داد ( درهمه موارد 0001/0 p<). نسبت به گروههای کنترل یک و دوميانگين ميزان نيتريك اكسيد در گروه مورد افزایش معني داري نشان داد (درهمه موارد 0001/0 p< ) . ميانگين فعاليت آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز و آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز در گروه مورد در مقايسه با گروه های كنترل افزايش معني داري نشان دادند (درهمه موارد 0001/0 p< ). در مقایسه با گروههای کنترل یک، دو و سه میانگین میزان ظرفیت تام آنتی اکسیدانی شیره معده در گروه مورد کاهش معنی داری را نشان داد (بترتیب با گروه کنترل یک 0001/0 p=، 0001/0 p=و 049/0 p=). بحث: نتایج این مطالعه ثابت می کند که افزایش میزان آسیب به DNA بطور مستقیم با وجود ترکیبات سمی موجود در دود و قطران سیگار علی الخصوص رادیکال NOo می باشد. چنين بنظر مي رسد كه گونه های فعال اکسیژن و نیتروژن مانند رادیکال پراکسید، پراکسی نیتریت و ترکیبات جدید نامعلومی که بواسطه واکنش مابین قطران سیگار و نیتریک اکساید شکل می گیرند، نقش مهمی را در آسیب به DNA و امراض مرتبط با استعمال دخانیات از جمله سرطان معده بازی می کنند و نتایج این تحقیق مبنی بر افزایش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسیددیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز و کاهش ظرفیت تام آنتی اکسیدانی شیره معده ، نشان دهنده افزایش استرس اکسیداتیو در شیره معده افراد سیگاری می باشد.