آلايندگي صنايع تولیدی ايران: مقايسه استان يزد با ساير استان‌ها

توجه به محیط‌زیست، اگرچه با تأخیر بسیار اما با تأکید در توسعه‌صنعتی، خصوصاً با شروع برنامه سوم توسعه مورد توجه مضاعف قرار گرفته است. در این راستا، قوانین متعددی تصویب گردیده و بنگاه‌های صنعتی برای اخذ جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری لازم است تا از این حیث نیز مجوزهای لازم را دریافت نمایند. با این وجود، صنایع مستقر در هر استان از حیث تأثیر بر محیط‌زیست دارای عوارض گوناگونی هستند. صنایع را می‌توان از این حیث به صنایع مخرب محیط‌زیست یا هم‌زیست با آن معرفی نمود. در این میان، استان یزد را به‌عنوان استانی که توسعه‌صنعتی در آن بر اساس معیارهای محیط‌زیست صورت نگرفته است، شناخته‌اند. اگرچه این حرف می‌تواند صحت داشته باشد اما شاید در روند رشد بخش صنعت استان چنین موضوعي نیز اجتناب‌ناپذیر بوده است. با این وجود مطالعه میزان آلایندگی صنعتی استان، علاوه‌بر سایر تأثیرات زیست محیطی مانند تخریب خاک حائز اهمیت فراوان است. این بخش کوشیده است تا استان یزد را از این حیث با سایر استان‌های کشور مقایسه نموده و روند تغییرات رتبه آن را مورد ارزیابی قرار دهد. پنج آلاينده اصلي، يعني SPM، HC، CO، NOx، SOx كه بر اثر مصرف سوخت‌هاي شش‌گانه نفت سفيد، گازوئيل، گاز طبيعي، گاز مايع، بنزين و نفت كوره به‌عنوان عمده‌ترين مواد سوختي در بخش صنعت ايجاد شده است، به‌عنوان اصلي‌ترين متغيرهاي تأثيرگذار بر آلودگي هوا در نظر گرفته شده و علاوه‌بر آن، سطح آلايندگي در مقايسه با توليد و ارزش‌افزوده ايجاد شده مورد سنجش قرار گرفته است. براي تلفيق سطح آلايندگي ناشي از آلاينده‌هاي فوق، از روش امتياز استاندارد شده استفاده شده است. نتايج اين بخش نشان‌دهنده آن است كه استان يزد از حيث آلايندگي صنعتي با تركيب فوق از آلوده‌ترين استان‌هاي كشور است. علاوه‌بر آن، رتبه آلايندگي استان نيز در طول زمان تنزل يافته است.