بخش معدن و ویژگی‌های آن در ایران بر حسب کدهای آیسیک معدنی: مقایسه استان یزد با سایر استانها

چکیده تدوين چشم‌انداز و پس از آن تدوين هر استراتژي بدون درنظر گرفتن واقعيت‌هاي موجود كه خود مي‌تواند جاي پاي در روندهاي گذشته داشته باشد، امري غيرعقلايي است و اين كليت تقريباٌ براي تمامي بخش‌هاي اقتصادي و مناطق و حتي در سطح هر سازمان صدق مي‌كند. از اين‌رو، در مطالعاتي كه در آن‌ها به تدوين استراتژي پرداخته مي‌شود این موضوع مورد بررسي قرار می‌گیرد. اين نيز براي بخش معدن در منطقه يزد صادق است و از اين‌رو تحليل بخش معدن استان و روندهاي گذشته آن با استفاده از معيار عملكردي پذيرفته شده در اين بخش هدف اصلي اين قسمت را تشكيل مي‌دهد. علاوه‌بر آن، بررسي جايگاه استان يزد از اين منظر و مقايسه استان يزد با ساير استان‌‌‌هاي كشور و به ويژه استان همجوار و پيشتاز معدني كشور، استان کرمان، هدف ديگر اين بخش است. مقايسه جايگاه استان يزد با متوسط كشور از حيث شاخص‌هاي عملكردي سومين هدف اين پژوهش را تشكيل مي‌دهد. با استفاده از معيارهاي عملكردي يازده‌گانه به‌كار گرفته شد. نتايج اين پژوهش نمايان‌گر آن است كه: 1) جايگاه استان يزد از حيث تعداد معادن درحال‌بهره‌برداري و تقريباٌ در تمامي دوره مورد بررسي درحال ارتقاء بوده است. 2) در مجموع و در طول دوره مورد بررسي حدود 20 درصد از معادن استان غيرفعال بوده اما اين نسبت در سال‌هاي اخير افزايش يافته و جايگاه استان يزد را در وضعيت برتري نسبت به متوسط كشور و استان كرمان قرار داده است. 3) استان يزد از حيث ارزش توليدات روند صعودي را تجربه نموده و اين روند رتبه استان را از اين حيث در جايگاه دوم كشور و پس از استان كرمان قرارداده است با اين وجود، اگرچه استان يزد توانسته است شكاف خود را با استان كرمان تا سال 1382 به خوبي پر نمايد، اما در سال‌هاي پاياني دوره بين ميزان توليدات دو استان فاصله شديدي و به نفع استان كرمان ملاحظه مي‌شود. 4) اگرچه استان یزد توانسته است در سال‌های پایانی رشد نسبتاً مداوی را در ارزش صادرات موادمعدنی خود تجربه نماید اما شدت رشد صادرات موادمعدنی در استان کرمان به حدی بوده است که فاصله این دو استان از این حیث به شدت افزایش یافته است. 5) استان یزد از حیث بهره‌وری نیروی انسانی در اکثر سال‌ها در جایگاهی برتر از متوسط کشور و استان کرمان جای گرفته است. 6) در مقایسه با سایر استان‌ها و متوسط کشور، استان یزد در سال‌های پایانی دوره مورد مطالعه از نظر معیار کیفیت شغل که با متوسط مزد و حقوق پرداختی به شاغلان سنجیده شده است، در جایگاه نازل‌تری قرار گرفته است. 7) نتایج این مطالعه نشان‌دهنده آن است که، استان یزد از لحاظ آلایندگی ناشی از سوخت‌های فسیلی دارای بهترین جایگاه است.