بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه پنج گونه گیاه دارویی

جهت بررسی اثر شوري بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه چهار گونه دارویی سـیاهد انه (.L sativa Nigella ،( شـاهدانه sativa Cannabis (.L ،شنبلیله (graecum foenum Trigonella (و کنگرفرنگی (.L scolymus Cynara (آزمایشی با شش سطح شوري شامل صفر (شاهد)، 4 ، 8 ،12 ،16 و 20 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح کاملا تصادفی و به طور جداگانه براي هـر گیـاه در سـه تکـرار در آزمایشـگاه دانشـگاه آزاد اسـلامی بیرجند اجرا شد. براي تیمار شاهد (صفر) از آب مقطر و براي تهیه محلول هایی با هدایت الکتریکی ذکر شده از نمک کلرید سـدیم اسـتفاده گردیـد . در این آزمایش صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، طول گیاهچه، طول ساقه چه، طول ریشه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، محتوي آب بافتی گیاهچه، وزن تر گیاهچه و وزن خشک گیاهچه بودند. تنش شوري طول ریشه چه، سـاقه چـه و گیاهچـه را در گونه هاي مورد مطالعه تحت تاثیر قرار داد و باعث کاهش این صفات گردید. همچنین افزایش سـطوح شـوري وزن تـر و خشـک گیاهچـه سـیاهدانه و شنبلیله و وزن خشک گیاهچه شاهدانه را کاهش داد. محتوي آب بافتی گیاهچه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چـه سـیاهدانه در اثـر شـوري افـزایش یافت اما در سایر گونه ها تحت تاثیر شوري قرار نگرفت. با افزایش سطوح شوري درصـد و سـرعت جوانـ ه زنـی در سـیاهدانه و سـرعت جوانـه زنـی در شاهدانه، شنبلیله و کنگرفرنگی کاهش یافت. شنبلیله در تیمار شاهد (صفر) و سایر سطوح شوري 100 درصد جوانه زنی داشت. در مورد سیاهدانه افزایش سطوح شوري تا 16 دسی زیمنس بر متر جوانه زنی را کاهش داد و در 20 دسی زیمنس بر متر جوانه زنی متوقف گردید. بر اساس نتـایج حاصـل از ایـن پژوهش مشخص شد که در بین چهار گونه مورد بررسی شنبلیله و شاهدانه تحمل نسبتا مطلوبی به سطوح بالاي شوري در مرحله جوانـه زنـی داشـته و سیاهدانه حساس ترین بود.