بررسی اثر الگوی کاشت و تراکم بوته بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد سورگوم علوفه ای اسپیدفید

به منظور بررسی اثرات تراکم و الگوی کاشت بر عملکرد ، اجز ا عملکرد و صفات مرفولو ژیکی سورگوم علوفه ای اسپیدفید در کشت دوم، در سال ۱۳۸۳ آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت فاکتوریل و د ر قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار و ۸ تیمار به اجرا درآمد . فاکتورهای مورد مطالعه در این تحقیق تراکم کاشت در چهار سطح (20، 30، 40 و 50 بوته در متر مربع) و الگوی کاشت در دو سطح (یک ردیفه روی پشته و دو ردیفه داخل جوی ) بود. در این پژوهش عملکرد و اجزا عملکرد (وزن تر کل علوفه، وزن تر برگ ، وزن تر ساقه و وزن تر خوشه) در زمان برداشت محاسبه گردید و وزن خشک کل و اجزا عملکرد نیز از طریق خشک کردن نمونه در آون اندازه گیری شد و صفات مرفولو ژیکی شامل ارتفاع، قطر و تعداد برگ ساقه اصلی و نیز تعداد پنجه در بوته ثبت گردید. براساس نتایج این آزمایش الگوی کاشت ، تراکم و اثر متقابل الگوی کاشت × تراکم بر هیچ یک از اجزا عملکرد تر و خشک و کل علوفه تر و خشک تولید شده اثر آماری معنی داری نداشت . هر چند عملکرد تر و خشک برگ ، ساقه و کل در تراکم ۵۰ بوته در متر مربع از نظر عددی بیشتر از سایر تراکم ها بود. اثر الگوی کاشت بر صفات مرفولوژیکی مورد مطالعه معنی دار نبود و تراکم نیز تنها بر تعداد پنجهدر بوته اثر بسیار معنی دار نشان دا د. با افزایش تراکم تعداد پنجه در بوته به طور معنی داری کاهش یافت به طوریکه در تراکم ۲۰ بوته در متر مربع با متو سط 2/3 پنجه در بوته بیشترین و در تراکم ۵۰ بوته در متر مربع با متوسط 0/27 پنجه در بوته کمترین پنجه زنی مشاهده شد . اثر متقابل الگوی کاشت × تراکم بر هیچ یک از صفات مرفولو ژیکی مورد مطالعه اثر معنی داری نداشت . باتوجه به نتایج این تحقیق جهت استفاده بهینه از طول دوره کوتاه رشد استفاده از کشت متراکم سورگوم علوفه ای در کشت دوم در بیرجند توصیه می شود.