بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش و تدریس در دانشگاه فرهنگيان

طرح پژوهشی حاضر، بنا بر ضرورت حاکمِ پردیس¬های دانشگاه فرهنگیان استان اردبیل، به دنبال بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش و تدریس اساتید که یکی از اولویت¬های مهم و اساسی این مراکز محسوب می¬شد پرداخته است. از آن¬جا که در بررسی ادبیات موضوع، پژوهشی که عوامل اثرگذار بر کیفیت آموزش و تدریس در دانشگاه فرهنگیان را به¬طور جامع جمع¬آوری و دسته¬بندی نموده باشد، یافت نشد؛ این پژوهش با روش آمیخته به انجام رسید. در حقیقت با ترکیب روش کیفی « مصاحبه گروه های کانونی » و روش کمّی « توصیفی- پیمایشی » انجام شده است. در بخش کیفی عوامل و گویه¬های مؤثر بر کیفیت تدریس از دیدگاه استادان و دانشجومعلمان سرآمد دانشگاه شناسایی و دسته¬بندی شدند. در بخش کمّی نیز از طریق پرسشنامه محقق¬ساخته دیدگاه¬های 354 نفر(78 استاد و 276 دانشجومعلم) که به روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند، گردآوری و سپس، داده¬ها با استفاده از نرم¬افزار spss22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته¬های بخش کیفی پژوهش نشان داد که عوامل ویژگی¬های فردی و حرفه¬ای استادان، اجرای موفق برنامه درسی، ارزشیابی آموزشی، مدیریت کلاس، فضای فیزیکی دانشگاه، عوامل برون ساختاری(آموزش و پرورش) و درون ساختاری (محیطی- سازمانی) بالاترین نقش را در کیفیت آموزش و تدریس دانشگاه فرهنگیان دارند. هم¬چنین در بررسی کمّی، یافته¬ها نشان داد که از دیدگاه دانشجومعلمان دختر و پسر تفاوتی در عوامل استخراج شده بجزء عوامل درون و برون ساختاری وجود ندارد و به لحاظ رتبه¬بندی عوامل، از دیدگاه اساتید عوامل درون ساختاری (محیطی- سازمانی) ، ویژگی¬های فردی و حرفه¬ای استادان و عوامل برون ساختاری(آموزش و پرورش) در رتبه های اول تا سوم قرار داشتند و از دیدگاه دانشجومعلمان ویژگی¬های فردی و حرفه¬ای استادان در رتبه اول ، عوامل محیطی – سازمانی و برون ساختاری(آموزش و پرورش) در رتبه¬های دوم و سوم قرار دارند. در نتیجه، باید گفت در کیفیت تدریس دانشگاه فرهنگیان اردبیل عوامل زیادی دخیل بوده¬اند که از بین آن¬ها بیشترین تأثیر مربوط به ویژگی¬های فردی و حرفه¬ای استادان و عوامل درون ساختاری دانشگاه(محیطی- سازمانی) می¬باشد که نیازمند توجه ویژه¬ای است.