بررسی تاثیرات شناختی روانی و بیومکانیکی نماز

در راس همه فریضه های الهی، برپایی نماز بعنوان ستون دین و برترین امر عبادی که هر روز می بایست انجام شود، قرار دارد. بنابراین تأثیر نماز بر جسم انسان سؤالی است که ذهن هر فردی را به خود مشغول می نماید و اینکه نماز چه فواید بهداشتی درمانی بر جسم انسان می گذارد. تحقیقات صورت گرفته نشان از تأثیر مثبت نماز بر مواردی همچون سیستم ایمنی بدن، بهداشت خواب، شادابی جسم و روان و تأثیر بر بیماری هایی همچون افسردگی، فشارخون، عفونت های گوارشی، پوست و... دارد. بررسی آثار نماز بر اعصاب و روان انسان یکی از موضوعاتی است که به دلیل اینکه بسیار اندک به آن توجه شده است، نیازمند تحقیق و تفحص در آن است. مسئله تأثیر نماز بر آرام بخشی و برطرف کنندگی غم و ناراحتی که یکی از ابعاد اثربخش بر سلامت روانی و به تبع آن بر سلامت فیزیکی انسان است، مسئله تأثیر نماز بر کارکردهای اجرایی مغز، مسئله تأثیر قرار گیری در وضعیت های مختلف نماز مانند حالت ایستاده و یا گفتن اذکار و... بر سیستم تعادل و سیستم تکلم و مراکز توجه و... از جمله مسائلی هستند که در بررسی آثار نماز بر اعصاب و روان انسان نیازمند بررسی و تحقیق است. در نتایج ثبت شده از ECG ، فواصل RR در سری زمانی استخراج می شود. فواصل موجهای QRS برای تعیین ضربان قلب بعنوان normal to normal (NN) نیز محاسبه می شود. کسر همه فواصل RR به فواصل NN ، بعنوان نسبت NN/RR در نظر گرفته می شود. این نسبت برای تأیید تکرارپذیری داده ها محاسبه می شود. اگر نسبتی کمتر از 90 درصد بود، از محاسبه خارج می شود.نتایج مقایسه بین گروهبندیها بر اساس آزمون univariate نشان داد که در روز اول با هر نمازی بعد از نماز مقدار کورتیزول بزاقی نسبت به ابتدای کار افزایش یافته بود. اما در روز غیر اول در نماز معمولی بطور مشخص کورتیزول بزاقی بعد از نماز در هر دو جنس زن و مرد بطور معناداری کمتر از ابتدای تست بود (p-value< 0.002) . اما در دو نماز دیگر این تفاوت معنادار دیده نشد. مقایسه paired t test بین قبل و بعد از نماز فقط در روزهای غیر اول نیز کاهش معنادار را نشان داد.نتایج نشان داد که روز اول مخصوصا در آقایان افزایش معنادار کورتیزول دیده شد. دلیل این موضوع این است که افراد چون برای اولین بار در معرض مراحل مختلف تست و نصب الکترودها که حدود نیم ساعت طول می کشد، قرار می گیرند لذا همان به آنها استرس وارد کرده بود و باعث افزایش کورتیزول شده بود.