واکاوی و شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ و تهدید فعالیت انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه تربیت

با توجه به اهمیت انجمن‌های علمی در آغاز هزاره سوم، به‌عنوان حلقه مفقوده "جامعه مدنی"، فراهم کردن بستر مناسب برای فعالیت این نهاد مستقل امری ضروری محسوب می‌شود. لذا تحقیق حاضر با هدف شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تحلیل فعالیت های انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس به منظور ارتقاء جایگاه و توانمندسازی انجمن‌های علمی انجام شد. ازنظر نوع تحقیق، پژوهش حاضر از نوع کاربردي، ازنظر پارادایم تحقیق، از نوع آمیخته (کمی و کیفی) و ازنظر روش تحقیق، توصیفی بود که با استفاده از فن پیمایش، اطلاعات لازم در دو گام گردآوری شد. بدین‌صورت که در گام اول با استفاده از پارادایم تحقیق کیفی، تعداد چهار پرسش باز به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها مطرح شد. جامعه آماری در این گام شامل اعضاي هیئت‌علمی مشاور انجمن‌های علمی دانشجویی و دبیران انجمن‌های علمی دانشجویی بودند که از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. پس از جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل و در نهایت دسته بندی اطلاعات در این گام، به منظور اجرای گام دوم بر اساس اطلاعات جمع آوری شده پرسشنامه ای تدوین شد. جامعه آماری تحقیق حاضر در گام دوم شامل 110 نفر از دبیران انجمن‌های علمی دانشجویی و اعضاي هیئت‌علمی مشاور انجمن‌های علمی دانشجویی بودند که با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان (1970)، 86 نفر به‌عنوان نمونه به کمک روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه تدوین شده در بین نمونه آماری توزیع و پس از تکمیل پرسشنامه های گردآوری شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات به‌منظور شناسایی نقاط چهارگانه جهت فعالیت انجمن‌های علمی دانشجویی، از فن سوات (SWOT) با کمک نرم‌افزار اکسل (Excel) جهت تحلیل داده‌ها بهره گرفته شد. نتایج مربوط به تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آن است که گویه‌های «تخصیص امتیاز آموزشی به اعضای انجمن‌های علمی در فعالیت‌های علمی» و «افزایش اعتمادبه‌نفس، قدرت بیان و مذاکره» به عنوان مهمترین نقاط قوت انجمن های علمی دانشجویی هستند. همچنین گویه های «عدم همگرایی فعالیت‌های انجمن‌های علمی مختلف و انجام فعالیت‌های جزیره‌ای»، «نوپا و جوان بودن سابقه انجمن‌های علمی دانشجویی و وجود ضعف‌های مدیریتی» به عنوان مهمترین نقاط ضعف انجمن های علمی شناسایی شدند. در خصوص فرصت های پیش روی انجمن های علمی دانشجویی مهمترین گویه ها شامل «فراهم‌سازی محیطی خلاق و نوآورانه با بهره‌گیری از نشاط دانشجویی در جهت افزایش توان علمی و عملی کشور»، «مطرح‌شدن دانشگاه‌ها در مجامع علمی ملی و بین‌المللی با برگزاری رویدادهای علمی و آموزشی سطح بالا» هستند. همچنین مهمترین تهدیدهای پیش روی فعالیت های انجمن های علمی دانشجویی شامل «ناشناخته بودن جایگاه انجمن‌های علمی در ساختار و سلسله‌مراتب اداری دانشگاه»، «درگیر کردن انجمن‌ها در فعالیت‌های غیرعلمی از جانب سایر نهادها» هستند.