نوع همکاری : مجری
کارفرما : اندیشکده نظام مسائل حکمرانی کشور
سال طرح : 1403
مشاهده سایر طرح های مزدک نصوری
ماده صد قانون شهرداری یکی از چالشیترین مواد قانونی مربوط به موضوعات ساختوساز و تخلفات شهری و شهرسازی محسوب میشود. زیرا، شهرداری در مورد کمیسیونهای ماده صد قانون شهرداری دچار یک دوگانه است. از یک طرف، شهرداریها باید با صدور آراء تخریب و قلع و قمع با تخلفات ساختمانی مقابله کنند. از سوی دیگر، جریمههایی که در این کمیسونها بجای آراء تخریب صادر میشود، تبدیل به منبع درآمدی برای شهرداریها شده است که این دو با یکدیگر تعارض دارند.
کمیسیون ماده صد قانون شهرداری از جمله نهادهای شبه قضایی است که هدف جوهری آن پیشگیری از بروز تخلفات ساختمانی میباشد. این کمیسیون از عملیات ساختمانی بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه جلوگیری میکند. اما، نتایج پژوهشهای مختلف حاکی از آن است که آمار تخلفات ساختمانی هر ساله رو به افزایش میرود و آرای این کمیسیون نتوانسته است نقش مؤثر بازدارندهای را ایفا نماید. بدین ترتیب، ماده صد قانون شهرداری بدلیل تفسیرپذیری زیاد و عدم پیشبینی ضمانت اجرای مؤثر نیازمند اصلاحات اساسی است. آرای کمیسیون ماده صد غالبأ اجرا نمیشوند. وجه تضمین کیفری در خصوص مقابله با تخلفات وجود ندارد. مضافأ اینکه عملکرد کمیسیون ماده 100 در تداخل با کمیسیونهای قانونی دیگر مانند کمیسیون ماده 5 قانون شهرداری قرار گرفته است.
بهطور کلی، ضوابط ساختمانی مانند کمیسیون ماده صد قانون شهرداری را میتوان در دو بعد ضوابط معماری (مرتبط با رشتههای عمران و معماری و ایمنی و ...) و ضوابط شهری (مرتبط با رشتههای حقوق و مدیریت و سیاستگذاری و ...) مورد بحث و بررسی قرار داد. این گزارش پژوهشی از منظر ضوابط شهری به شکل توصیفی-تحلیلی و از طریق انجام تحقیقات کتابخانهای و مصاحبههای شفاهی به دنبال بررسی میزان نقش بازدارندگی کمیسیون ماده صد قانون شهرداری در جلوگیری از بروز تخلفات ساختمانی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که دلایلی مانند قواعد حقوقی و سیستم نظارتی بیشترین سهم را در عدم توفیق این کمیسیون در کنترل تخلفات ساختمانی داشتهاند و پیشنهاداتی در خصوص اصلاح ماده صد قانون شهرداری ارایه میگردد.