طراحی و ساخت یک نمونه داربست قابل‌جذب کامپوزیتی بر پایه پلی‌لاکتاید ((PLA جهت استفاده در مهندسی بافت پوست

پوست انسان مانعی آناتومیک بین محیط داخل و خارج است که از بدن در برابر مواد سمی، عوامل بیماری‌زا و ارگانیزم‌ها محافظت می‌کند. این لایه محافظ بنا به دلایلی همچون سوختگی، زخم‌های مزمن، اختلالات ژنی، ترومای حاد، و یا حتی ایجاد اختلال حین عمل جراحی، دچار آسیب می¬شود. برای ترمیم بافت آسیب‌دیده‌ پوست، راه¬های متفاوتی ازجمله استفاده از پيوندهاي اتوگرافت، آلوگرافت و زنوگرافت وجود دارد. این‌گونه پيوندها داراي محدوديت‌هايي می‌باشند ازجمله عدم دسترسی به پوست سالم اهداکننده مخصوصاً در سوختگی‌های شدید، پس زدن توسط سیستم ایمنی بدن، درد، ایجاد اسکار در محل زخم، نرخ ترمیم آهسته و عفونت‌ها، یک‌راه حل برای رفع مشکلات مذکور استفاده از جایگزین‌های مهندسی‌شده پوستی است. در حال حاضر هیچ‌گونه پوست مهندسی‌شده‌ای که کاملاً ساختار پوست سالم را شبیه‌سازی کند وجود ندارد. پلیمرهای طبیعی و یا مصنوعی در این خصوص به‌تنهایی نمی‌توانند همه نیازمندی‌های مربوط به مهندسی بافت را برطرف نمایند، اما ساخت داربست کامپوزیتی از ترکیب این دو گروه می‌تواند نتایج امیدوارکننده‌ای را در کاربردهای مهندسی بافت به دنبال داشته باشد. هدف از انجام این پژوهش، طراحی و ساخت جایگزین‌های پوستی مهندسی‌شده متشکل از هر دوی مواد پلیمری طبیعی و مصنوعی زیست سازگار و زیست‌تخریب‌پذیر می¬باشد. در تحقیق حاضر، به‌منظور تأمین استحکام مکانیکی داربست پوستی از کوپلیمر پلیمر مصنوعی و زیست‌تخریب‌پذیر PLGA، و جهت بهبود چسبندگی و زیست سازگاری مطلوب از پلیمر طبیعی کلاژن تیپ I گاوی جهت پوشش دهی بر روی سطح داربست‌ها استفاده شد. جهت ساخت داربست، دو روش الکتروریسی و نمونه¬سازی سریع (SFF) به دلیل مزایا و برتری¬های فراوانی که نسبت به سایر روش‌های رایج دارند انتخاب گردیدند. نهایتاً با توجه به مجموعه عوامل فرایندی جهت تولید نمونه‌ها از روش الکتروریسی بهره‌گیری شد. همچنین به‌منظور بررسی خواص داربست تولیدشده آزمون‌های مختلفی به انجام رسید شامل: آزمون‌ مکانیکی جهت تعیین استحکام کششی، آنالیز میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) جهت مشاهدات ریزساختاری، آزمون تعیین میزان تخریب پذیری داربست در شرایط شبیه‌سازی‌شده بدن، آزمون تخلخل¬سنجی برای تعیین اندازه حفرات موجود در داربست، آزمون‌های طیف‌سنجی مادون‌قرمز فوریه (FTIR) به‌منظور ارزیابی گروه‌های عاملی نمونه‌ها و آزمون زاویه تماس جهت ارزیابی میزان آب‌دوستی سطوح داربست‌های تولیدشده. نتایج کشت سلولی سلول‌های فیبروبلاست انسانی و کراتینوسیت‌ها حاکی از بهبود قابل‌توجه رفتار چسبندگی سلول‌ها بر روی سطح بوده که با نتایج آزمون سمیت MTT نیز سازگار است. به نظر می‌رسد که ثبات کافی کلاژن بر روی سطح که ناشی از اتصال مناسب شیمیایی و شبکه‌ای شدن مؤثر آن بوده است باعث افزایش چشم‌گیر فعالیت زیستی سطح داربست‌های تولیدی گردیده است که برای کاربردهای مهندسی بافت پوست می‌تواند بسیار امیدوارکننده باشد. کلید واژگان: مهندسی بافت، پوست مصنوعی، الکتروریسی، اصلاح سطح، هیدرولیز.