بررسی میزان تأثیر گذاری متادون بر ترک اعتیاد در شهرستان سیرجان

چکیده مقاله حاضر به بررسی میزان تأثیر گذاری متادون بر ترک اعتیاد در شهرستان سیرجان می‌پردازد و در خصوص مصرف مواد مخدر و راهکارهای مبارزه با اعتیاد و رفع آن به تاریخچه و سابقه آن پرداخته که قدمت آشنایی بشر با خشخاش به حدود هفت هزار سال پیش می‌رسد. که همگی به نوعی در جهت رفع این معضل تلاش می‌کنند. در این راه از روش‌های مختلفی از جمله استفاده از داروی متادون به عنوان یک شبه افیون (اپیوئید) مصنوعی که برای اولین بار در سال 1940 در کشور آلمان ساخته شد استفاده شد و برای اولین بار از این دارو در سال 1382 در ایران و هم‌زمان با این در تاریخ 20/7/1382 در شهرستان سیرجان نیز مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری این مطالعه کلیه افراد تحت درمان با داروی متادون در شهرستان سیرجان می‌باشد. نمونه مورد مطالعه در پژوهش حاضر شامل 100 نفر از 729 نفر مصرف کننده متادون بوده است، که به صورت کاملاً تصادفی و بر اساس درصد افراد تحت پوشش در هر مرکز به کل جمعیت مصرف کننده متادون در این شهرستان انتخاب شده است. روش تحقیق، پیمایش (survey) و تلفیقی از کتابخانه‌ای و میدانی و گرد آوری داده‌ها با پرسشنامه و مصاحبه صورت گرفته است. برای تعیین میزان اعتبار یا روایی سؤالات مربوط به سازه‌ها ابتدا از تکنیک اعتباری صوری (FaceValidity) و نیز از تکنیک گروه‌های شناخته شده (Known groups) و برای میزان پایایی (Reliability) سؤالات پرسشنامه و طیف آزمون آلفای کرون باخ (CronbachAlpha) استفاده شده است. برای آزمون روابط بین هشت متغیر با استفاده از آزمون کی دو (X2) تعداد سه متغیر دارای رابطه معنا دارد و ما باقی هیچ گونه ارتباطی ندارند. عمده‌ترین نتایج آن شرح زیر است: میزان رضایتمندی به مصرف متادون حدود 98 درصد و بر اساس وضعیت اقتصادی حدود 76 درصد از استفاده کنندگان متادون از طبقه فقیر جامعه و منظور از مصرف داروی متادون حدود 76 درصد برای ترک اعتیاد و 24 درصد به عنوان جایگزین مواد مخدر استفاده می‌کنند. بین وضعیت اقتصادی، میزان اطلاع از مصرف داروی متادون و میزان مدت زمان اعتیاد به مواد قبل از مصرف متادون با میزان تأثیر گذاری متادون بر ترک اعتیاد همبستگی مستقیم معنی داری وجود دارد. بین میزان مصرف متادون، دفعات اقدام به ترک، مدت زمان درمان با متادون، میزان مصرف متادون در شروع و نوع مواد مصرفی قبل از مصرف متادون همبستگی معنی داری وجود ندارد؛ و با توجه به عمر کم مصرف متادون در میان افراد معتاد در این شهرستان نمی‌توان به صورت قاطع در مورد ترک دائمی مواد مخدر به واسطه‌ی متادون اظهار نظر کرد، ولی می‌توان بیان کرد که در کنترل بیماری بسیار موفق عمل کرده است. واژگان کلیدی: مواد مخدر، اعتیاد، درمان اعتیاد، متادون، وضعیت اقتصاد.