تعيين ميزان تحمل به شوري در ژنوتيپ هاي برتر رازيانه (Foeniculum vulgare Mill.) و ارزيابي خصوصيات فيزيولوژيک و مورفولوژيک آنها در

به منظور بررسي اثر شرايط شوری آب آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه داروئی رازیانه، این تحقیق در سال‌هاي زراعی 1394-1391 به صورت کرت‏هاي يکبار خرد شده در قالب طرح پايه بلوک‏ کامل تصادفي و 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. کرت‏هاي اصلي به 3 سطح شوري آب آبياري (شاهد، 5 و 8 دسي زيمنس بر متر) اختصاص داشت. کرت‏هاي فرعي شامل 4 ژنوتيپ برتر رازيانه شامل دو توده بومي ‌همدان و لرستان و دو رقم خارجي 11486 و P11-820065 بود. تعداد گل‌آذين (چتر مرکب)، تعداد چترک، تعداد بذر در چترک، وزن بذر گل‌آذین، عملكرد بذر در هکتار، وزن هزار دانه، ميانگين ارتفاع گياه در زمان 50 درصد و 100 درصد گلدهي،‌ روز تا 50 درصد و 100 درصد گلدهی، روز تا رسیدگی کامل، وزن خشک اندام هوایی، درصد اسانس، عملکرد اسانس و درصد ترکیبات متشکله اسانس در تیمارهای مختلف اندازه‏گیری شد. نتایج نشان داد که اثر شوری بر کلیه ویژگی‏ها به استثناء روز تا 100 درصد گلدهی، نسبت وزن خشک به تر و درصد اسانس معنی‌دار بود. اثر ژنوتیپ تنها بر نسبت وزن خشک به تر معنی‌دار نشد. برهمکنش شوری در ژنوتیپ در سال بر همه ویژگی‏ها به استثناء وزن هزار دانه، روز تا 100 درصد گلدهی، نسبت وزن خشک به تر و درصد اسانس معنی‌دار بود. ژنوتیپ P11-820065 بيشترين عملکرد بذر و عملکرد اسانس را (به ترتیب 8/2359 و 5/91 کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد سال دوم به خود اختصاص داد. بیشترین درصد ترکیب ترانس آنتول و استراگول به ترتیب در ژنوتیپ‌های بومی و خارجی مشاهده گردید. روابط همبستگی نشان داد که عملکرد بذر در هکتار همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد اسانس و عملکرد علوفه در هکتار داشت. بر اساس نتایج این مطالعه تنش بالاتر از 2 دسی زیمنس بر متر بر روی ویژگی‏های رویشی و زایشی گیاه اثر گذاشته و کاهش ویژگی‏های اقتصادی گیاه یعنی عملکرد بذر و اسانس و همچنین عملکرد علوفه را به همراه خواهد داشت.