برآورد میزان فرسایش و رسوب در حوضه تویسرکان رود

امروزه حفاظت خاك و مبارزه با فرسايش از ضروري ترين اقدامات زيربنايي در كشور مي¬باشد. هدف اصلی از انجام این تحقیق مطالعه و شناخت فرآیندهای اصلی فرسایش خاک توسط آب و تولید رسوب در رابطه با ویژگی¬های ژئومورفولوژیک در حوضه و مشخص کردن شدت و مقدار فرسایش و تولید رسوب و رسوب¬دهی هر یک از واحدهای ژئومورفولوژیک جهت تعیین روش¬های پیشگیری و مهار انواع تیپ¬های فرسایش از طریق پیش¬بینی عوامل اصلی مؤثر در فرسایش و شناسایی نقاط حساس به فرسایش در حوضه تویسرکان¬رود به عنوان یکی از زیرحوضه¬های رودخانه کرخه در دامنة جنوبي الوند در جنوب غربي استان همدان است. در این پژوهش با استفاده از مدل پسیاک (MPSIAC) و بکارگیری روش ژئومورفولوژی برای ارزیابی فرسایش استفاده و در نهایت نتایج به دست آمده از مدل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برآورد شده و نتیجه بهینه ارائه شده است. مدل MPSIAC تأثير ۹ عامل را در فرسايش و توليد رسوب مورد ارزيابي قرار مي¬دهد و کاربرد همزمان آن با روش ژئومورفولوژی نتایج قابل توجهی را ارائه می دهد. در نهايت نتيجه انجام محاسبات این است كه حوضه مورد مطالعه به لحاظ فرسایش در طبقه بندی مناطق با شدت فرسايش كم و متوسط قرار مي¬گيرد. در بین عوامل موثر در مدل نخست عامل کاربری زمين و سپس عوامل وضعیت فرسایش موجود و رواناب دارای بیشترین اهمیت می باشند. به علت وجود سازندهاي مقاوم در برابر فرسايش، عامل زمين شناسي داراي تأثير چندان زيادي در توليد رسوب و فرسايش در حوضه نمي باشد. شيب به لحاظ وضعيت خاص فيزيوگرافي حوضه، داراي تأثير¬گذاري مثبت در میزان رسوب دهي است و سپس عامل كاربري اراضي در تمامي زير حوضه¬ها داراي بيشترين تأثير در میزان رسوب¬دهي مي باشد.