بررسی برخی از شاخص های فیزیولوژیک تاسماهیان صید شده در گشت ارزیابی ذخایر ماهیان خاویاری حوزه جنوبی دریای خزر (آبهای ایران)

در اين تحقيق، ارزيابي برخي از فاكتورهاي خوني با هدف بررسي وضعیت طبیعی آن و جنسيت تاسماهيان وحشي صيد شده با ترال در گشت دريا طي سال¬هاي 1388 الي 1391 به انجام رسيد. بدين منظور، از 84 عدد تاسماهی ایرانی با متوسط وزن 1/1041 گرم، 14 عدد ازون برون با متوسط وزن 2/455 گرم و 4 عدد تاسماهی روسی با متوسط وزن 5/614 گرم پس از زیست سنجی، خون¬گيري بعمل آمده و سرم خون جدا گردید. سپس شاخص¬های خوني بر اساس روش¬های استاندارد خون شناسی اندازه¬گيري شد. نمونه¬های گناد ماهیان در محلول بوئن تثبيت و بر اساس روش¬هاي روتين آزمايشگاهي مورد مطالعه بافت شناسي قرار گرفت. نتايج بافت شناسي گناد تاسماهي ايراني نشان داد كه 2/70 درصد از آنها ماده و 8/29 درصد نر بودند. از لحاظ مراحل رسيدگي جنسي، 81 درصد ماهيان در مرحله I، 5/15 درصد در مرحله II، 4/2درصد در مرحله III و 1/1درصد در مرحله IV قرار داشتند. نتايج بافت شناسي گناد ازون برون نشان داده كه 1/57 درصد از آنها ماده و 9/42 درصد نر بودند. از لحاظ مراحل رسيدگي جنسي اين ماهيان 4/71 درصد در مرحله Iو 6/28 درصد در مرحله II قرار داشتند. از 4 عدد تاسماهي روسي صيد شده كه همگي ماده بودند، 2 عدد در مرحلهI و 2 نيز عدد در مرحله II قرار داشتند. نتايج شمارش افتراقي ياخته-هاي سفيد خون نشان داد كه ميانگين درصد ياخته¬هاي لنفوسيت، مونوسيت، نوتروفيل و ائوزينوفيل تاسماهي ايراني بترتيب 5/79، 6/2، 2/8 و 7/9، ازون برون بترتيب 8/80، 1/3، 8/7 و 3/8 و تاسماهي روسي بترتيب 6/72، 2/3، 8/9 و 4/14 درصد بود. يافته¬ها نشان داد كه اختلاف معناداري در تعداد ياخته¬هاي سفيد تاسماهيان مورد مطالعه وجود نداشت و ياخته¬هاي لنفوسيت بيشترين فراواني و مونوسيت كمترين فراواني را در هر سه گونه از ماهيان خاوياري دارا بودند. بر اساس نتایج حاصل از اندازه¬گیری فاكتورهاي بيوشيميايي و يوني سرم خون تاسماهي ايراني، ازون برون و تاسماهي روسي بترتيب سطوح كلسترول (12/127، 88/69 و 4/69 ميلي¬گرم در دسي¬ليتر)، پروتئين كل (5/2، 87/1 و 78/2 گرم در دسي¬ليتر)، آلبومين (04/1، 1/1 و 93/0 گرم در دسي¬ليتر)، منيزيوم (7/5، 08/11 و 86/2 ميلي¬گرم در دسي¬ليتر)، كلسيم (14، 3/15 و 8/10 ميلي¬گرم در دسي¬ليتر)، فسفر (45/17، 6/17 و 5/18 ميلي¬گرم در دسي¬ليتر)، سديم (58/139، 95/136 و 6/139 ميلي¬اكي والان در ليتر)، پتاسيم (3/5 ، 03/6 و 18/4 ميلي¬اكي والان در ليتر)، آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) (42، 7/18 و 2/15 ميكروليتردر ليتر)، آلانین آمینو ترانسفراز ALT)) (45/1، 03/1 و 75/0 ميكروليتردر ليتر)، ایمنوگلوبینM (IgM) (5/32، 4/22 و 32 ميلي¬گرم در دسي¬ليتر) و اسمولاريته خون (6/346، 3/340 و 6/340 ميلي¬اسمول در ليتر) بود. بطور كلي نتايج نشان داد كه تاسماهيان مورد مطالعه از نظر سني (2 – 1 سال)، جنسيتي و فاكتورهاي خوني جوان بوده و عدم تعادل جنسيتي در بين آنها مشاهده گرديد.