تعیین نیاز آبی زیست محیطی تالاب ها و رودخانه هخای حوضه آبریز دریاچه ارومیه

در برنامه ریزی مدیریت منابع آب حوضه رودخانه ها، تخصیص آب مورد نیاز برای اجزای محیط زیست در پایین دست سد ها امری ضروریست. علیرغم اینكه ایران دارای رودخانه ها و تالابهای زیادی میباشد ، اما تاکنون مطالعات دقیقي در زمینه نیاز زیست محیطي آنها صورت نگرفته است. از آنجایي که سطح دانش فعلي از اکولوژی رودخانه و دادههای موجود بسیار محدود میباشد، بنابر این هدف اصلي این تحقیق بررسي روش های اصلي و عمده مورد استفاده در ارزیابي نیاز زیست محیطي رودخانه ها در تمامي رودخانه های منتهي به دریاچه ارومیه مي باشد. در همین راستاء، 16 رودخانه اصلي بنامهای زرینهرود، سیمینهرود، مهابادچای، گدارچای، باراندوزچای، شهرچای، نازلوچای، آجيچای، آذرشهرچای، دریان، صوفيچای، مردوقچای، لیلانچای، روضهچای و قلعه- )1360- چای که منابع آب سطحي ورودی دریاچه ارومیه را تشكیل ميدهند، با طول دوره آماری 31 ساله ) 1390 انتخاب گردیده و در 25 ایستگاه هیدرومتری از نظرتامین جریان زیست محیطي مورد ارزیابي قرار گرفتند. روش های ارزیابي جریان زیست محیطي شامل روش تنانت، تنانت اصلاح شده، منحني تداوم جریان و همچنین روش اسمختین مي باشد. نتایج بررسي روش های تنانت و تنانت اصلاح شده برای تمامي طبقه های مدیریتي جریان زیست محیطي برای تمامي رودخانه ها و ایستگاه های مورد نشان دادکه تمامي رودخانه ها و ایستگاه های مورد بررسي از نظر زیست محیطي و اکوسیستمي در شرایط متوسطي قرار دارندبه جز دو ایستگاه کلهور و پل ازبک در رودخانه روضه چای که یک رودخانه فصلي بوده و از نظر اکوسیستمي در شرایط ضعیفي قرار دارد. منحني Q تداوم جریان نیز برای تمامي ایستگاه ها رسم گردید سپس با توجه به مطالعات صورت گرفته دو درصد 70 که بیشترین کاربرد را در ایران با توجه به دبي کم رودخانه ها دارا مي باشند، به صورت ماهانه برای تمامي Q و 90 ایستگاه ها جهت ارزیابي حداقل و حداکثر جریان زیست محیطي محاسبه گردید. در روش اسمختین نیز با توجه برای تمامي ایستگاه های مورد بررسي LFR و HFR به درصد های مختلفي از متوسط جریان ماهانه، مقدار محاسبه گردید. در تمامي روش های مورد بررسي رنج تغییرات بسته به شرایط و ویژگي هر روش تقریبا مشخص بوده و یک روند مشابهي را نشان مي دهند.