خاصیت ضدمیکروبی پنج گونه گلسنگ علیه چند قارچ و باکتری عامل پوسیدگی در سیب زمینی

گلسنگ¬های Xanthoparmelia stenophylla، Umbilicaria cylindrical، Ramalina capitata و Rhizoplaca chrysoleuca از ارتفاعات مشگین¬شهر و Anamylopsora pulcherrima از منطقه داران جلفا جمع¬آوری و فعالیت ضدمیکروبی عصاره¬های استونی، متانولی و کلروفرمی آنها علیه چهار گونه قارچ عامل پوسیدگی خشک در سیب¬زمینی شامل Fusarium solani، F. oxysporum، F. equiseti و F. sambucinum و نیز سه گونه باکتری عامل پوسیدگی غده سیب¬زمینی شامل Pectobaterium carotovora، Dickeya chrysanthemi و Ralstonia solanacearum در مقایسه با قارچ¬کش بنومیل و آنتی بیوتیک جنتامایسین به ترتیب به عنوان شاهد مثبت قارچ و باکتری در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. عصاره¬های گلسنگی با استفاده از دستگاه سوکسله استخراج و با دستگاه روتاری، حلال تبخیر داده شد. خاصیت ضدمیکروبی به روش¬ نشر در آگار مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که عصاره¬های گلسنگی بر قارچ¬های مورد بررسی تأثیر نداشته ولی خاصیت ضدباکتریایی در خور توجهی روی باکتری¬ها مورد مطالعه داشتند. عصاره-های متانولی و کلروفورمی گلسنگ R. chrysoleuca بیشترین هاله بازدارنده به قطر 38 میلی¬متر را مقابل باکتری P. carotovora pv. carotovora ایجاد نمودند. حداقل غلظت بازدارنده و کشنده عصاره¬ها روی باکتری¬ها با روش رقت لوله¬ای تعیین شد. عصاره¬های گلسنگ R. chrysoleuca بازدارنده¬تر از سایرین بود. بررسی انباری با آغشته کردن غده¬های سیب¬زمینی با عصاره¬های منتخب گلسنگی بعد از مایه¬زنی با باکتری-های مورد بررسی نشان داد که بیش از 80% عصاره¬ها در برابر باکتری¬ها خاصیت پیشگیری کننده داشتند و که بیشترین مقدار محافظت سیب¬زمینی مربوط به عصاره متانولی گلسنگ R. chrysoleuca با 96/94 درصد باقیمانده غده سیب¬زمینی بود. در کل، عصاره¬های گلسنگی مورد بررسی می¬تواند به عنوان یک فرآورده بیولوژیکی جایگزین فرآورده¬های شیمیایی مدنظر قرار گیرد.