تأثیر دور آبیاری و مقادیر سیلیس بر روی برنج رقم طارم هاشمی

چکیده به منظور بررسي تأثیر دور آبیاری و مقادیر سیلیس بر عملکرد دانه، راندمان مصرف و بهره وری سیلیس برنج در شرایط آب و هوایی ساری آزمايشي به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه اي واقع در شهرستان ساري طی سال 1391 اجرا شد. فاکتور های مورد مطالعه شامل دور آبیاری (A) در چهار سطح (غرقاب کامل، هر چهار روز، هشت روز و دوازده روز) به عنوان کرت های اصلی و مقادیر مختلف کود سیلیکات کلسیم (B) در سه سطح (0 ،250 و500 کیلوگرم در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد . نتایج نشان داد از بین صفات کیفی برنج سیلیس دانه، سیلیس برگ، درصد آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینه شدن در سطح احتمال یک درصد و سیلیس ساقه، طول دانه خام و عرض دانه پخته شده در سطح احتمال 5 درصد تحت تأثیر آبیاری قرار گرفتند. بیشترین سیلیس دانه، درصد آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینه شدن، طول دانه خام و عرض دانه پخته شده به ترتیب با 860/5 درصد، 09/21 درصد، 08/7 سانتیگراد، 96/10 سانتیمتر و 37/3 سانتیمتر تحت تیمار دوازده روز آبیاری بدست آمد. همچنین تحت شرایط غرقاب کمترین سیلیس ساقه (00/15 درصد) و سیلیس برگ (23/13 درصد) حاصل شد. سیلیس ساقه و درصد خرد شدگی در سطح احتمال یک درصد تحت تأثیر سیلیس قرار گرفتند این در حالی است که اثر ساده سیلیس در سطح احتمال 5 درصد بر سیلیس برگ، ازت دانه، پروتئین دانه، درجه حرارت ژلاتینه شدن، عرض دانه خام، نسبت طول به عرض دانه خام و عرض دانه پخته شده معنی دار شد. به غیر از سیلیس ساقه که بیشترین مقدار آن با مصرف 500 کیلوگرم سیلیس در هکتار (64/15 درصد) بدست آمد، برای سایر صفات کیفی برنج اختلاف معنی داری بین سطوح مختلف سیلیس تحت تأثیر مقایسه میانگین اثرات ساده صفات پدیدار نشد، با این وجود به لحاظ عددی بیشترین سیلیس برگ، ازت دانه، پروتئین دانه و عرض دانه پخته شده (بترتیب با 29/14 درصد، 91/3، 5/24، 16/3 میلیمتر) با مصرف 250 کیلوگرم سیلیس بدست آمد. همچنین با مصرف 500 کیلوگرم سیلیس در هکتار بیشترین درجه حرارت ژلاتینه شدن(81/3 سانتیگراد)، درصد خرد شدگی (37/14) و عرض دانه خام (26/2 میلیمتر) حاصل شد و نهایتاً بیشترین نسبت طول به عرض دانه خام را (20/5) تحت شرایط غرقابی داشتیم. خوشه چه پر، خوشه چه کل، پنجه غیر بارور (در سطح احتمال 5 درصد)، درصد سبوس و برنج کامل (در سطح احتمال یک درصد) از جمله صفات عملکردی بودند که تحت تأثیر آبیاری قرار گرفتند. واژه های کلیدی: برنج، رقم، صفات کیفی، سیلیس، دور آبیاری ، اجزاء عملکرد .