تأثیر فعالیت¬های دوره¬ای کشاورزی بر فرسایش بادی (مطالعه موردی: دامغان)

فرسايش بادي يكي از پديده¬هايي است كه باعث تخريب اراضي در مناطق خشك و نيمه¬خشك شده و چالشي جدي در برابر توليد پايدار و مديريت اراضي كشاورزي محسوب مي¬شود. این تحقیق در جنوب¬شرقی منطقۀ دامغان که تپه¬های ماسه¬ای تثبیت شده در گذشته در اثر فرسایش بادی مجدداً تشکیل شده است، انجام شده است. هدف از این مطالعه تأثیر تغییرات کاربری اراضی بویژه ايجاد اراضی کشاورزی بر روی فرسایش بادی است. در اين تحقيق، منطقه¬اي به وسعت حدود 27000 هكتار مورد مطالعه قرار گرفته است که 12000 هکتار آن شامل اراضی کشاورزی است. مطالعات براساس نقشه¬هاي توپوگرافي، تصاوير ماهواره¬ای، نقشه زمين¬شناسی،GPS، بازديدها و نمونه¬هاي صحرايي صورت گرفت، براساس مواد اشاره شده در بالا 24 نمونه براساس وضعیت پوشش گیاهی مستقر در زمین (یعنی آیش، رها شدن زمین و زمین¬هایی که محصول آنها در تاریخ موردنظر برداشت شده بود) از منطقۀ موردمطالعه برداشته و دانه¬بندی (گرانولومتری) نمونه¬های برداشت شده به روش ASTM(الک خشک) انجام گرفت. نتايج حاصل از دانه¬بندي نمونه¬ها و نقشه¬های تهیه شده نشان از آن است که اندازه ذرات ماسه در حد ماسه درشت و خیلی¬درشت و جورشدگی بیشتر نمونه¬ها در حد ضعیف و متوسط بوده، کج شدگی منفی و به سمت ذرات درشت دانه بوده و کشیدگی به صورت پهن بوده است. در حدود 90 درصد از منطقه بیش از 23 درصد کلوخه داشته درصورتی که کمتر از 35 منطقه دارای درصد ذرات حساس به فرسایش بادی بیش از 15 درصد بوده است. براساس نتایج حاصل از مورفومتری و کلوخه¬های موجود در منطقۀ موردمطالعه، منطقه مقاوم به فرسایش بوده است.