بررسی اثر آبیاری غرقابی و تناوبی بر ویژگی های زراعی و عملکرد گیاهجه های سازگار شده به خشکی و آبیاری مداوم در ارقام و لاین های برنج

آب مهمترین ماده برای حیات همه موجودات زنده می باشد و حفظ و نگهداری آب و بهره وری مناسب از این ماده حیاتی برای زندگی پایدار ضروری می باشد. بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی است. بنابراین افزایش راندمان مصرف آب با معرفی ارقام متحمل به خشکی و روش های مناسب آبیاری یکی از راه های ضروری برای حفظ آب می باشد. راه های زیادی برای افزایش کارایی مصرف آب وجود دارد که از مهمترین روش ها معرفی رقم متحمل به خشکی و روش مناسب آبیاری و همچنین خوگیری گیاه به کم آبی جهت کاهش مصرف آب است. در این آزمایش سه فاکتور رقم ، آبیاری و تنش در مرحله گیاهجه مورد بررسی قرار گرفت. رقم در چهار سطح( طارم، عنبوری قرمز، لاین AR8 و لاین 8616)به عنوان فاکتور اصلی، روش آبیاری در دو سطح( آبیاری مداوم و متناوب) و تنش در مرحله گیاهچه( بدون تنش و تنش) به صورت فاکتوریل در کرت فرعی با سه تکرار و با آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت گلدانی در سال 1392 اجراء شده است. در طول اجراء آزمایش صفات مختلف زراعی و میزان آب مصرفی محاسبه شد. نتایج آزمایش نشان داد که ارقام مورد مطالعه از نظر عمده صفات زراعی در تیمار های مختلف آبیاری و تنش در مرحله گیاهچه از نطر آماری با هم اختلاف داشته و بر اساس مقایسات میانگین با آزمون دانکن، در گروه های مختلف آماری قرار گرفتند. تنش در مرحله گیاهچه با عث افزایش تعداد پنجه، افزایش طول دوره رشد و نهایتا عملکرد در هر گلدان شده است. از بین ارقام مورد بررسی لاین AR8 و 8616 به ترتیب با عملکرد 9/36 و 1/34 گرم در هر کپه بیشترین مقدار را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان مصرف آب به رقم عنبوری قرمز در آبیاری دائم با 8/173 لیتر در گلدان در طول دوره رشد اختصاص داشت. کمترین میزان مصرف آب به ازای تولید هر گرم دانه با توجه به میزان عملکرد و طول دوره رشد متعلق به دو لاین 8616 و AR8 به ترتیب با 7/1 و 2 لیتر بود. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش می توان گفت که دو لاین فوق به علت داشتن راندمان مصرف آب بالا به ویژه در شرایط تنش آبی و عملکرد بیشتر از نظر تحمل به خشکی به ترتیب در الویت اول و دوم برای کشت در مناطق کم آب و رقم طارم در الویت بعدی قرار می گیرد. لاین عنبوری قرمز به علت طول دوره رشد طولانی و مصرف آب زیاد برای کشت در شرایط کم آبی مناسب نیست. بنابراین در انتخاب ارقام متحمل به خشک علاوه بر ارزیابی صفات زراعی و عملکرد، صفاتی مانند میزان مصرف آب در طول دوره رویش و راندمان مصرف آب از اهمیت زیادی برخوردار می باشند.