برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی مربوط به صفات رشد و تولید پشم در گوسفند لری‌بختیاری به روش بیژین

این پژوهش در سال 1391-1390 در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان انجام گرفت. در این پژوهش، به منظور برآورد اجزاء (کو)واریانس و پارامترهای ژنتیکی، از تعداد7721 رکورد وزن تولد، 6462 رکورد وزن یک¬ماهگی، 7275 رکورد وزن شیرگیری، 5745 رکورد وزن شش ماهگی، 3326 رکورد وزن نه ماهگی، 3088 رکورد وزن یک¬سالگی و 5766 رکورد وزن پشم در اولین پشم¬چینی بره¬های لری‌بختیاری که طی سال‌های 1368 تا 1390 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد این گوسفند واقع در شهرستان شهرکرد جمع‌آوری شده بود استفاده شد. نرم‌افزار آماری SAS جهت تعیین عوامل محیطی مؤثر بر این صفات و نرم‌افزارهای WOMBAT و MTGSAM جهت برآورد پارامترهای ژنتیکی، به ترتیب به روش حداکثر درست¬نمایی محدود شده و روش بیژین مورد استفاده قرار گرفتند. عوامل محیطی سال تولد، جنس بره، تیپ تولد و سن مادر بر همه صفات معنی‌دار بودند. اثر متقابل سن مادر- تیپ تولد، سن مادر - جنس بره و تیپ تولد - جنس بره، بر بعضی از صفات معنی‌دار بودند. سن دام هنگام وزن‌کشی به عنوان متغیر کمکی وارد مدل شد. وراثت‌پذیری مستقیم وزن تولد، یک‌ماهگی، شیرگیری، شش‌ماهگی، نه‌ماهگی، یک¬سالگی و وزن پشم در اولین پشم¬چینی با مناسب‌ترین مدل برازش شده با روش حداکثر درست¬نمایی محدود شده، به ترتیب برابر03/0±32/0، 02/0±09/0، 02/0±13/0، 03/0±2/0، 04/0±29/0 ، 04/0±36/0 و 03/0 ±28/0 و وراثت‌پذیری مادری برای وزن تولد، یک‌ماهگی، شیرگیری و وزن پشم به ‌ترتیب برابر02/0±14/0، 02/0 ± 1/0، 02/0 ± 07/ 0 و 01/0±04/0برآورد شدند. وراثت‌پذیری مستقیم برآورد شده با روش بیژین، بر اساس مدل مناسب انتخاب شده، برای صفات مذکور به ترتیب برابر 41/0، 15/0، 19/0، 23/0، 29/0، 38/0 و 31/0 بود. مدل¬های مناسب به دست آمده در روش حداکثر درست¬نمایی محدود شده، برای صفات اوزان تولد، یک-ماهگی و شیرگیری، مدل 5، شش‌ماهگی، مدل 2 ، نه¬ماهگی و یک¬سالگی، مدل 1 و برای وزن پشم، مدل 3 بود. در روش بیژین، برای همه صفات رشد، مدل 2 و برای وزن پشم ، مدل 3 به عنوان مدل مناسب انتخاب شدند. همبستگی¬های ژنتیکی و فنوتیپی بین صفات رشد، مثبت بوده و همبستگی بین صفاتی که در فاصله زمانی کمتری از هم¬دیگر واقع شده¬اند بیشتر از بقیه صفات برآورد شد.