سازه های مؤثر بر رفتار اکولوژیک ذرت کاران شهرستان شیراز

در قرون گذشته بشر تغییراتی را در محیط زندگی خود با روندی کند ایجاد کرده اما شواهد بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه رفتار انسان اخیراً مشکلات اکولوژیک بی¬سابقه¬ای را ایجاد کرده است. رفتار اکولوژیک افراد و تأثیر انسان بر محیط طبیعی از نگرانی¬های عمومی و موضوع بسیاری از تحقیقات روانشناسی است. منظور از رفتار اکولوژیک در کشاورزی منظور کشت با روش¬های مناسب جهت حفاظت آب و خاک و منابع می¬باشد. هدف این پژوهش، بررسی سازه¬های مؤثر بر رفتار اکولوژیک ذرت¬کاران شهرستان شیراز نسبت به مصرف نهاده¬ها (آب، کود شیمیایی، سموم شیمیایی و ماشین¬آلات) بر اساس مدل جامع تشخیص عمل بوده است. در اجرای این پژوهش از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه مورد بررسی در این پیمایش، کلیه ذرت¬کاران شهرستان شیراز (491 نفر) بودند. روش نمونه‌گيري در اين تحقيق، طبقه¬بندي تصادفی متناسب بود و حجم نمونه 220 نفر برآورد گردید. با توجه به مدل رفتار اکولوژیک که در قالب چارچوب نظری تحقیق آمده، اثر چهار دسته متغیر سازه¬های موقعیتی به عنوان سازه¬های مؤثر بر رفتار اکولوژیک سنجیده شد که 8 متغیر از بین آنها توانستند جمعاً 54 درصد از تغییرات رفتار اکولوژیک ذرت¬کاران را پیش¬بینی کنند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که سه متغیر هنجارهای فردی، هنجارهای اجتماعی، و آگاهی از پیامدها از فرآیندهای هنجاری توانستند علاوه بر تأثیر غیرمستقیم از طریق فرآیندهای عمدی و عادتی، به طور مستقیم بر رفتار اکولوژیک ذرت¬کاران تأثیرگذار باشند. در پایان پیشنهادهایی در راستای دستاوردهای تحقیق ارائه شده است که یکی از آنها لزوم کاربرد مدل بررسی رفتار اکولوژیک در بخش کشاورزی در سطح گسترده می¬باشد. همچنین، پیشنهاد گردید که محققان برای ایجاد و بکارگیری مدل¬های کاربردی و مناسب با فرهنگ و شرایط بومی ایران جهت بررسی و بهبود رفتار اکولوژیک تلاش نمایند.