بررسی رابطه بین طرحواره های ناسازگار اوَلیه و رفتار شهروندی سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان شاغل در شعب بانکی شیراز)

برای آشنایی با ابعاد مختلف وجود آدمی و ایجاد یک ارتباط بهتر و ایجاد انگیزش و حفظ و تأمین بهداشت روانی در افراد، آشنایی با علم روانشناسی و علوم رفتاری امری لازم و ضروری است. از آنجا که ویژگی های شخصیتی افراد به عنوان عواملی برای تعیین رفتار آنان عمل می کنند، می توان با شناسایی این ویژگی ها، برای پیش بینی رفتار چارچوبی به دست آورد. پژوهش پیش رو با هدف بررسی رابطه بین طرحواره های ناسازگار اوَلیه و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در شعب بانکی، طرح و اجرا شده است، و با توجه به مطالعات اندکی که بطور مستقیم به موضوع پژوهش حاضر پرداخته بودند و نیافتن سابقه انجام چنین مطالعه ای در ایران، این مطالعه در نوع خود کم نظیر و دارای نوآوری های خاص خود از نظر موضوع است. جامعه آماری این پژوهش شامل 360 تن از کارکنان شاغل در شعب بانکی می باشد، که از این تعداد نمونه ای به اندازه ی 120 نفر انتخاب شد. این مطالعه از دید روش، از انواع پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی؛ از منظر هدف، کاربردی؛ به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی است. بر این اساس، برای سنجش مفاهیم اساسی پژوهش به ترتیب پرسشنامه های فرم کوتاه طرحواره های ناسازگار اوَلیه یانگ شامل 75 سؤال و رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و همکاران (1990) شامل 24 سؤال به کار برده شد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ برای دو متغیر اشاره شده به ترتیب برابر با 929/0 و 634/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که از 15 طرحواره مورد سنجش قرار گرفته تنها 6 طرحواره بر رفتار شهروندی سازمانی اثر معنادار دارند، به عبارتی؛ به غیر از طرحواره های نقص/ شرم، انزوای اجتماعی/ بیگانگی، آسیب پذیری به ضرر یا بیماری، استحقاق/ بزرگ منشی، خویشتن داری/ خود انضباطی ناکافی، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه/ عیب جویی افراطی که سطح معنادار آن ها از 05/0 بیشتر است بقیه مؤلفه ها بر رفتار شهروندی سازمانی اثر معنادار دارند.