فضای اخلاقی سازمان و رفتارهای ضد شهروندی سازمانی

چکیده همزمان با تمرکز شرکت ها بر مسائل اخلاقی، رفتارهای ضدشهروندی در سازمان ها به عنوان مفهومی‌ جدید مطرح و به دلیل آثار و تبعات منفی ناشی از آنها در سازمان ها، كه خسارات مالی و از دست دادن فرصت ها ازجمله پیامدهای آن می‌ باشد، اخیرا مورد توجه قرار گرفته‌است. رفتارهای ضد شهروندی، کژکارکردهای درون سازمانی را ایجاد می‌ کنند. رفتارهای کینه توزانه، خودسرانه و توام با لجبازی به روابط مبتنی بر اعتماد بین فروشنده و مدیر فروش صدمه وارد می‌ کند. به علاوه، وقتی کار تیمی و همکاری به عنوان عامل موفقیت بیشتر قلمداد می شود، رفتارهای پرخاشگرانه، زیرساختهای اجتماعی را تهدید می کنند. عوامل سازمانی، زمینه ای و فردی در بروز چنین رفتارهایی موثرند که یکی از مهم ترین آنها فضای اخلاقی سازمان می باشد. این پژوهش با هدف یافتن تاثیر فضای اخلاقی سازمان بر رفتارهای ضدشهروندی سازمانی در بین کلیه مدیران و کارکنان فروشگاه های زنجیره ای شهروند انجام گرفت. بررسي اين تأثير ممكن است بينش و شناخت بيشتري براي گنجاندن اخلاقيات و اصول اخلاقي در درون صنعت خدماتی و فروشگاه های زنجیره ای و مديريت اثربخش كاركنان فراهم كند . اگر رابطه معني داري بين فضاي اخلاقي و رفتارهای ضد شهروندی سازمانی در صنعت خدماتی کشور و فروشگاه های زنجیره ای وجود داشته باشد، مديران مي توانند با ايجاد و پرورش يك فضاي اخلاقي سازماني مثبت رفتارهای ضد شهروندی سازمانی را کاهش دهند. روش تحقیق ادر این پژوهش توصیفی و همبستگی می باشد. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه و نمونه ای متشکل از 198 نفر از کارکنان و مدیران ستاد و شعب فروشگاه های زنجیره ای شهروند بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی جمع آوری شده است . با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف نرمال بودن متغیرهای تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد به محاسبه روایی سازه تمامی شاخص ها های مورد مطالعه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد و پس از آن با استفاده از مدل معادلات ساختاری به آزمون فرضیه های تحقیق اقدام شد. نتایج نشان داد که فضای اخلاقی قوانین سازمانی ، قوانین حرفه ای و توجه تاثیر منفی و معناداری بر رفتارهای ضدشهروندی سازمانی داشته و سبب کاهش بروز این رفتارها در سازمان می شود و فضای اخلاقی ابزاری تاثیر مثبت و معنادار بر رفتارهای ضد شهروندی سازمانی داشته و سبب افزایش بروز این رفتارها در سازمان می شود در حالیکه فضای اخلاقی استقلال هیچ تاثیر معنادار مثبت و منفی را بر بروز رفتارهای ضد شهروندی سازمانی نشان نمی دهد. واژگان کلیدی : فضای اخلاقی سازمان ، رفتارهای ضد شهروندی سازمان ، تئوری توسعه اخلاقی شناختی ، مدیریت فضای اخلاقی سازمان چکیده همزمان با تمرکز شرکت ها بر مسائل اخلاقی، رفتارهای ضدشهروندی در سازمان ها به عنوان مفهومی‌ جدید مطرح و به دلیل آثار و تبعات منفی ناشی از آنها در سازمان ها، كه خسارات مالی و از دست دادن فرصت ها ازجمله پیامدهای آن می‌ باشد، اخیرا مورد توجه قرار گرفته‌است. رفتارهای ضد شهروندی، کژکارکردهای درون سازمانی را ایجاد می‌ کنند. رفتارهای کینه توزانه، خودسرانه و توام با لجبازی به روابط مبتنی بر اعتماد بین فروشنده و مدیر فروش صدمه وارد می‌ کند. به علاوه، وقتی کار تیمی و همکاری به عنوان عامل موفقیت بیشتر قلمداد می شود، رفتارهای پرخاشگرانه، زیرساختهای اجتماعی را تهدید می کنند. عوامل سازمانی، زمینه ای و فردی در بروز چنین رفتارهایی موثرند که یکی از مهم ترین آنها فضای اخلاقی سازمان می باشد. این پژوهش با هدف یافتن تاثیر فضای اخلاقی سازمان بر رفتارهای ضدشهروندی سازمانی در بین کلیه مدیران و کارکنان فروشگاه های زنجیره ای شهروند انجام گرفت. بررسي اين تأثير ممكن است بينش و شناخت بيشتري براي گنجاندن اخلاقيات و اصول اخلاقي در درون صنعت خدماتی و فروشگاه های زنجیره ای و مديريت اثربخش كاركنان فراهم كند . اگر رابطه معني داري بين فضاي اخلاقي و رفتارهای ضد شهروندی سازمانی در صنعت خدماتی کشور و فروشگاه های زنجیره ای وجود داشته باشد، مديران مي توانند با ايجاد و پرورش يك فضاي اخلاقي سازماني مثبت رفتارهای ضد شهروندی سازمانی را کاهش دهند. روش تحقیق ادر این پژوهش توصیفی و همبستگی می باشد. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه و نمونه ای متشکل از 198 نفر از کارکنان و مدیران ستاد و شعب فروشگاه های زنجیره ای شهروند بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی جمع آوری شده است . با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف نرمال بودن متغیرهای تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد به محاسبه روایی سازه تمامی شاخص ها های مورد مطالعه با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد و پس از آن با استفاده از مدل معادلات ساختاری به آزمون فرضیه های تحقیق اقدام شد. نتایج نشان داد که فضای اخلاقی قوانین سازمانی ، قوانین حرفه ای و توجه تاثیر منفی و معناداری بر رفتارهای ضدشهروندی سازمانی داشته و سبب کاهش بروز این رفتارها در سازمان می شود و فضای اخلاقی ابزاری تاثیر مثبت و معنادار بر رفتارهای ضد شهروندی سازمانی داشته و سبب افزایش بروز این رفتارها در سازمان می شود در حالیکه فضای اخلاقی استقلال هیچ تاثیر معنادار مثبت و منفی را بر بروز رفتارهای ضد شهروندی سازمانی نشان نمی دهد. واژگان کلیدی : فضای اخلاقی سازمان ، رفتارهای ضد شهروندی سازمان ، تئوری توسعه اخلاقی شناختی ، مدیریت فضای اخلاقی سازمان