بررسی اثر شوری بر رشد و نمو و میزان اسانس درگیاه آویشن دنایی (Thymus danensis Celak )

آویشن دنايي (Thymus danensis Celak)، گیاهی علفی چند ساله، ساختار بوته‌ای و علفی یا چوبی، بومی ايران و متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است.گیاهی است که با سه جنبه کاربردی طبی، ادویه‌ای و عطری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش به صورت گلدانی با سه تکرار(بلوک) و پنج تيمار تحت شرایط مزرعه‌ای در بهار وتابستان 1391 در شهرستان اردل استان چهارمحال و بختياري انجام شد. فاکتور مورد آزمایش عبارت از اثر شوری بر روی رشد ونمو و میزان اسانس گیاه آویشن دنایی می باشد . اوایل مرحله گل‌دهي سرشاخه‌ها برداشت و در سايه خشک گرديد. از نمونه‌هاي خشك شده ،اسانس تهیه و توسط دستگاه GC/MS، آناليز صورت گرفت و در تركيبات شناسايي شده تيمول غالب ترين تركيب شناسايي شد. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد که با افزایش درجه شوری میزان عملکرد وزن خشک وتر گیاه، تعداد شاخه های اصلی و فرعی و میزان اسانس کاهش می یابد. بیشترین عملکرد وزن خشک و ترگیاه مربوط به تیمار شاهد با میزان غلظت صفر میلی مولار نمک بود و بیشترین میزان اسانس در تیمار شاهد و غلظت 30 میلی مولار مشاهده گردید درصد تیمول با افزایش شوری ابتدا زیاد و سپس روند نزولی داشته است. عوامل موثر در رشد گیاه درشرایط شوری شامل:کاهش پتانسیل آب ناشی از وجود نمک ها در محیط ریشه،اثر سمیت یون ها به ویژه یون های سدیم،کلر،پتاسیم،نیترات وفسفات می باشد. بسیاری از پژوهشگران کاهش سطح برگ گیاه براثر تنش شوری را دلیل اصلی کاهش رشد گیاهان گزارش کرده اند. در چنین شرایطی حتی اگر میزان فتوسنتز در واحد سطح برگ ثابت باشد باز میزان رشد گیاه کاهش خواهد یافت .